بیتکوین از ابتدا با هدف مقاومت در برابر سانسورپذیری و عدم وابستگی به هیچ مرجع متمرکزی طراحی شده است. منظور از این خاصیت، امکان انجام تراکنشهای مالی بدون نیاز به اجازه یا تایید هیچ نهاد متمرکز یا دولتی است. در واقع، بیتکوین با الهام از شبکههای نظیر تور (The Onion Router)، به گونهای طراحی شده است که هیچکس نتواند تراکنشهای آن را به صورت انتخابی سانسور یا مسدود کند.
برای انجام تراکنش، پرداخت کارمزد شبکه الزامی است. یعنی، هر کس که بتواند کارمزد مورد نیاز برای ثبت تراکنش در بلاکچین را بپردازد، میتواند به صورت آزادانه، بدون کسب مجوز و بدون دخالت هیچ مرجع متمرکزی، اقدام به انتقال رمزارز کند. این ویژگی، اساس مقاوم بودن بیتکوین در برابر سانسور و سلب مالکیت افراد از داراییهای مالی خود توسط نهادهای قدرتمند است و آن را از ارزهای سنتی و حتی برخی رمزارزهای دیگر متمایز میکند.
توسعهدهنده بیتکوین 0xB10C، پروژهای تحت عنوان Mining Pool Observer راهاندازی کرده است. هدف از این پروژه، رصد و پایش دادههای مربوط به تراکنشهایی است که توسط استخرهای ماینینگ میتوانستند تایید و ثبت شوند اما انتخاب نشدهاند.
طبق دادههای این پروژه، شواهد و قرائنی دال بر سانسور تراکنشهای مرتبط با لیست تحریمی OFAC توسط یکی از بزرگترین استخرهای ماینینگ بیتکوین به نام F2Pool وجود دارد.
اهمیت این ادعا از آنجا ناشی میشود که F2Pool طی یک سال گذشته حدود 13.7 درصد از کل بلاکهای بیتکوین را استخراج کرده است. به بیان دیگر، اگر این اتهام صحت داشته باشد، به معنای آن است که حدود یک هفتم از تراکنشهای بیتکوین در معرض سانسور قرار گرفتهاند.
این موضوع، تهدید بزرگی برای یکی از اهداف اصلی بیتکوین مبنی بر مقاومت در برابر سانسورپذیری محسوب میشود و بررسی دقیقتر و اتخاذ تدابیر برای جلوگیری از تکرار مجدد آن را ضروری میسازد.
علاوه بر F2Pool، دو استخر ماینینگ بسیار بزرگ دیگر به نامهای Foundry USA و AntPool نیز اقدام به اخذ اطلاعات هویتی واقعی افراد (KYC) کرده و از ماینرهایی که بخواهند به آنها ملحق شوند، درخواست شناسایی و احراز هویت میکنند.
این بدان معناست که این دو استخر بزرگ، هویت واقعی و اطلاعات شناسایی افرادی که به آنها ملحق میشوند را در اختیار دارند. این مسئله با توجه به لزوم رعایت قوانین و مقررات مبارزه با پولشویی در برخی کشورها، به معنای افزایش احتمال همکاری آتی آنها با درخواستهای احتمالی مقامات برای سانسور یا مسدودسازی تراکنشهای خاص است.
جالب اینجاست که این سه نهاد بالغ بر 66.19 درصد از هشریت جهانی یک ساله را تشکیل میدهند که مسئول استخراج دو مورد از هر سه بلاک تاییدشده در بلاکچین بیتکوین است. این نشاندهنده تمرکزگرایی در هشریت این شبکه است.
بنابراین با توجه به سهم بسیار بالای این دو استخر از کل استخراج شبکه بیتکوین، درخواست برای احراز هویت میتواند تهدید جدی برای ویژگی سانسورناپذیری شبکه بیتکوین محسوب شود. همچنین، نگرانیهایی درمورد متمرکز شدن بیش از حد قدرت در استخرهای معدود و افزایش احتمال سانسور تراکنشها در آینده وجود دارد که نیازمند توجه جدی است.
در ماههای سپتامبر و اکتبر 2023، شش بلاک شناسایی شده است که در این شش بلاک استخراج شده، شش تراکنشی که مربوط به آدرسهای لیست تحریمی OFAC بوده، تایید نشده است. از این شش بلاک، چهار بلاک توسط استخر F2Pool استخراج شده و دو بلاک دیگر توسط استخرهای ViaBTC و Foundry USA استخراج شده است.
این توسعهدهنده نتیجه گرفته است که احتمالا 4 تراکنش از 6 تراکنش تحریمی عمدا سانسور شدهاند و در آخر به این موضوع نیز اشاره کرده است که احتمالا این تراکنشها توسط استخر F2Pool سانسور شده است.
چان وانگ، یکی از بنیانگذاران استخر ماینینگ F2Pool، در 22 نوامبر (1 آذر) اعلام کرد که قصد دارد قابلیت «فیلترسازی تراکنشها» در نرمافزار استخراج آنها را غیرفعال کند.
بر اساس پستی که وانگ منتشر کرد، قابلیت فیلترسازی تراکنشها در این استخر تا زمانی که اجماع و توافق جامع و گستردهتری در سطح جامعه و اکوسیستم بیتکوین بر سر این موضوع حاصل نشده، غیرفعال خواهد ماند.
این اقدام، تلویحا تایید میکند که پیشتر F2Pool به صورت عامدانه و براساس سیاستهای داخلی، تراکنشهای تحریمی OFAC را فیلتر و سانسور میکرده است. حال با غیرفعال کردن این قابلیت، استخر دیگر قادر به سانسور تراکنشها نخواهد بود. در عین حال، هشدارهایی نیز وجود دارد که این استخر یا استخرهای دیگر در آینده مجددا بخواهند سیاستهای سانسور را پیاده کنند.
مترجم: یعقوب قریشی
مطالب مرتبط:
چالشهای پیشروی بلاکچین بیتکوین چیست؟
ارشد روابط بینالملل خوندم که قبلاً برای سایتهای سیاسی قلم میزدم. اما دنیای رمزارزها و بلاکچین آنقدر مرا مجذوب خود کرد که تصمیم گرفتم مسیر شغلیام را تغییر ...