در فروردین 1400، جک دورسی، موسس و مدیرعامل سابق توییتر، اولین توییت تاریخ این شبکه اجتماعی را به حراج گذاشت. این توییت در قالب NFT یا توکن غیرقابل تعویض، عرضه شده بود. در نهایت این NFT با قیمت 2 میلیون و 900 هزار دلار به فروش رسید؛ خریدار آن سینا استوی، یک ایرانی فعال در حوزه رمزارزها بود.
این خرید، توجهات زیادی را به سمت سینا استوی جلب کرد و نام او را بر سر زبان‌ها انداخت. اما داستان زندگی استوی، پیش از این خرید آغاز شده بود.
صرافی آنلاین کریپتولند در سال 1396 توسط شرکت یکتا اکسیر سبز راه‌اندازی شد تا به فعالیت در عرصه بلاک‌چین و رمزارز بپردازد.
کریپتولند با مدیریت سینا استوی، با ارائه خدمات نوآورانه و کاربرپسند، در مدت کوتاهی توانست بیش از 200 هزار کاربر فعال جذب کند و جزو محبوب‌ترین صرافی‌های رمزارز در ایران شود.
سینا استوی، مدیرعامل 30 ساله‌ی کریپتولند، مدرک کارشناسی مدیریت بازرگانی داشت و توانمندی‌های زیادی در حوزه کسب و کار نوپا داشت. کریپتولند تحت مدیریت او موفقیت‌های چشمگیری نیز کسب کرد. در سال 1399، تندیس بهترین سایت کسب‌وکار ایران و همچنین تندیس مردمی بهترین شرکت خصوصی، هر دو به این صرافی اهدا شد.
به نظر می‌رسید کریپتولند در مسیر موفقیت و تعالی گام برمی‌دارد، اما اتفاقات ناگواری که در پیش رو بود، فرجام تلخی برای این صرافی رقم زد!
پس از موفقیت اولیه کریپتولند، سینا استوی پروژه رمزارزی جدیدی را به نام بریج (Bridge) راه‌اندازی کرد. او تعداد زیادی توکن بومی بریج با نام BRG منتشر کرد و توانست سرمایه‌های کلانی از مردم جمع‌آوری نماید.
اما اواخر سال 1398 با شدت گرفتن نظارت بانک مرکزی بر فعالیت‌های مرتبط با رمزارزها و فشارهای وارده، صرافی کریپتولند مجبور به توقف فعالیت شد. پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات (فتا) پروژه بریج را با ویژگی‌هایی همچون فقدان پشتوانه، تبلیغات شعاری، تمرکز سرمایه در چند کیف پول و ایجاد نوسانات مصنوعی، یک پروژه کلاهبرداری ارزیابی کرد.
پس از تعطیلی کریپتولند، سخنگوی قوه قضاییه عنوان کرد که استوی با انتقال مکان و زیرساخت‌های صرافی، دسترسی به منابع مالی را مختل کرده است. همچنین امکان انتقال پنهانی دارایی‌ها به کیف‌پول‌های خارجی نیز وجود داشته است.
پس از این تعطیلی، سینا استوی مدیرعامل کریپتولند سعی کرد تا با دادن وعده‌های مختلف، فعالیت این صرافی را از سرگیرد اما این اتفاق هرگز رخ نداد و صرافی با بدهی به بیش از 70 هزار کاربر خود، تعطیل شد.
در 27 اردیبهشت ماه 1400، سرانجام سینا استوی، مدیرعامل صرافی کریپتولند و پروژه بریج به اتهام اخلال گسترده در نظام اقتصادی کشور همراه با شش متهم دیگر بازداشت شد.
پس از دستگیری استوی، در تاریخ 30 اردیبهشت 1400، معاون اجتماعی پلیس فتا اعلام کرد که مال‌باختگان کریپتولند می‌توانند برای احقاق حقوق خود، مدارک و مستندات مربوط به میزان سرمایه از دست رفته را در سایت گرداب بارگذاری و ثبت نمایند.
این اقدام به منظور شفاف‌سازی فرآیند بررسی شکایات و درخواست‌های 51 هزار شاکی و مال‌باخته صورت گرفت. پس از ثبت اطلاعات، قرار شد بازپرداخت سرمایه کاربران بر اساس اولویت‌بندی آغاز شود.
نهایتا در آذر 1401، حکم نهایی صادر شد و سینا استوی به 15 سال حبس محکوم گردید. همچنین، 195 میلیارد تومان از اموال وی توقیف شد تا خسارت مال‌باختگان جبران شود.
اما متاسفانه پس از مدتی مشخص شد که سینا استوی با قید وثیقه 126 میلیارد تومانی از زندان آزاد شده و سپس از کشور فرار کرده است. این امر سبب ناامیدی و اعتراض شدید مال‌باختگان شد. آن‌ها در تجمعاتی خواستار پیگیری جدی‌تر موضوع و بازپس‌گیری حقوق خود شدند.
پرونده صرافی کریپتولند با بیش از 51 هزار شاکی خصوصی، پس از مدت‌ها کش و قوس قضایی، سرانجام به رای نهایی ختم شد.
طبق اعلام قوه قضاییه، در نهایت، دعاوی 24 هزار و 832 نفر از شاکیان به طور کامل تسویه شد. همچنین 1.5 میلیون دلار از دارایی‌های ارزی متهم اصلی شناسایی و بازیافته شد. در همین حال 28 هزار نفر از مال‌باختگان همچنان به دنبال وصول خسارت خود هستند.
دادگاه متهم اصلی و متهم ردیف دوم را به ترتیب به 15 و 8 سال حبس محکوم کرد و 5 متهم دیگر بین 1 تا 5 سال حکم زندان دریافت کردند. علاوه بر این، حکم پرداخت غرامت به شاکیان نیز صادر شد تا از اموال مصادره شده، خسارت آن‌ها جبران شود.
بدین ترتیب، پرونده پرحاشیه و پیچیده کریپتولند پس از مدت‌ها کشمکش و در حالی‌که سینا استوی به عنوان متهم ردیف اول خارج از کشور به سر می‌برد، با صدور رای قطعی به پایان رسید.
در مجموع می‌توان گفت صرافی کریپتولند یکی از بزرگترین کلاهبرداری‌های مالی در حوزه رمزارز در تاریخ ایران بود که سرنوشتی تلخ و فاجعه‌بار داشت. قصور مسئولان و فرار مدیر آن موجب ضررهای سنگین مالی برای هزاران نفر شد که تاکنون جبران نشده است. این موضوع لطمه زیادی به اعتماد عمومی وارد کرد.
ارشد روابط بین‌الملل خوندم که قبلاً برای سایت‌های سیاسی قلم می‌زدم. اما دنیای رمزارزها و بلاک‌چین آنقدر مرا مجذوب خود کرد که تصمیم گرفتم مسیر شغلی‌ام را ...
