ارز دیجیتالبا ظهور اتریوم، انقلاب ارزهای دیجیتال بیش از پیش انعطاف‌پذیر و گسترده شد. این نوآوری، قابلیت‌های بیشتر و امکان خلق ایده‌های تازه‌تری را وارد حوزه فناوری بلاک چین کرد و اهرم رشدی برای آن شد. از زمان راه‌اندازی اتریوم هزاران توکن مختلف ایجاد شده‌اند؛ چراکه یکی از قابلیت‌های اتریوم ایجاد توکن بر بستر بلاک‌چین آن است. در واقع، به راحتی می‌توان توکن‌های مختلفی با ویژگی‌های منحصر به فرد بر بستر بلاک‌چین اتریوم ایجاد نمود. یکی از توکن‌هایی که بر این بستر ایجاد شد و جامعه عظیمی را نیز برای خود ایجاد کرد، ارز شیبا نام دارد.
بیشتر بخوانید: اتریوم چیست؟
در این مقاله، به معرفی فنی ارز دیجیتال شیبا می‌پردازیم. پس با ما همراه باشید تا به طور کامل با این پروژه آشنا شوید. پیش از آن که به مفاهیم اصلی مقاله بپردازیم، بهتر است ابتدا با مفهوم میم کوین آشنا شویم.
میم کوین، اصطلاحی است که به ارزهای دیجیتالی اشاره دارد که با الهام از میم‌ها یا شوخی‌های اینترنتی، ترندهای جالب در شبکه‌های اجتماعی یا مفاهیم خنده‌دار ایجاد شده‌اند. در واقع، این نوع ارزهای دیجیتال، از میم‌ها برای کسب محبوبیت و جلب توجه کاربران استفاده می‌کنند. میم کوین‌ها، متکی بر هیجانات و جو رسانه‌ای هستند و هیچ خدمات یا تکنولوژی منحصر به فردی را ارائه نمی‌کنند. از این رو، سرمایه‌گذاری در میم کوین‌ها پر ریسک است.
ارز دیجیتال شیبا که به آن «شیبا اینو» نیز می‌گویند و با نماد اختصاری «SHIB» نمایش داده میشود، یک توکن ERC-20 بر بستر بلاک‌چین اتریوم میباشد. در حال حاضر، شیبا یکی از معروف‌ترین ارزهای دیجیتال و دومین میم کوین بزرگ بازار بعد از دوج کوین میباشد. اگر نمی‌دانید میم توکن یا میم کوین چیست، به طور ساده می‌توان گفت، میم توکن‌ها یا میم کوین‌ها نوعی ارز دیجیتال هستند که بر اساس یک الگوی رفتاری اینترنتی محبوب یا اصطلاحا میم، ایجاد می‌شوند. این نوع رمزارزها اساسا کاربرد خاصی ندارند و امکانات جدیدی اضافه یا مشکلی را حل نمی‌کنند؛ از این رو، سرمایه‌گذاری در آن‌ها امری پر ریسک تلقی میشود.
مطالعه تاریخچه و وقایعی که در طول عمر یک ارز دیجیتال رخ می‌دهد، اطلاعات بسیار مفیدی درباره آن ارز به ما می‌دهد و باعث میشود به خوبی با آن آشنا شویم. در این بخش از مقاله، به بخشی از وقایع مهم شیبا می‌پردازیم.
توکن شیبا اینو، در آگوست 2020 توسط شخص یا گروهی ناشناس به نام رایوشی (Ryoshi) راه‌اندازی شد. این ارز به عنوان یک میم کوین به تقلید از ارز دیجیتال دوج کوین و با الهام از میم سگی با نژاد شیبا اینو (Shiba Inu) راه‌اندازی شد. گرچه ارز شیبا صرفا با تقلید از دوج‌کوین که جامعه بزرگی حول آن تشکیل شد و به موفقیت رسیده بود، ایجاد شد اما سازندگان آن ادعا می‌کردند که این ارز با هدف یک پروژه آزمایشی برای ایجاد ارز دیجیتالی که توسط جامعه کنترل و هدایت میشود، ایجاد شد. به همین منظور، رایوشی در می سال 2022، تمام پست‌های خود در پلتفرم ایکس و مدیوم را حذف و از هدایت پروژه کناره‌گیری کرد. در حال حاضر، گفته میشود که پروژه‌های اکوسیستم شیبا اینو توسط جامعه‌ی آن کنترل می‌شوند.
توکن شیبا با حداکثر عرضه 1 کوادریلیون واحد (معادل 1 هزار تریلیون) آغاز به کار کرد. از همان ابتدای کار، رایوشی پنجاه درصد کل عرضه را به خالق اتریوم، ویتالیک بوترین، اهدا کرد. احتمالا این یک حرکت استراتژیک برای شناخته شدن و افزایش اعتبار پروژه شیبا بوده است و پنجاه درصد باقیمانده را نیز برای تامین نقدینگی به استخرهای صرافی غیرمتمرکز یونی‌سواپ منتقل کرد.
ویتالیک بوترین که پنجاه درصد توکن‌ها را در اختیار داشت، مقداری از آن‌ها را که حدود یک میلیارد دلار ارزش داشت، به منظور حمایت از امور خیریه در هند برای مبارزه با بیماری کرونا اهدا کرد. سپس باقیمانده توکن‌های شیبا را که در آن زمان حدود 6.7 میلیارد دلار ارزش داشت، طی فرایند سوزاندن از گردش خارج کرد تا به افزایش ارزش شیبا کمک کرده باشد. به ارسال ارزهای دیجیتال به یک آدرس مرده که کلید خصوصی آن تحت اختیار هیچ کسی نیست، سوزاندن می‌گویند. ارزهای منتقل‌شده به این آدرس به طور دائم از گردش خارج می‌شوند.
با توجه به آن که میم‌کوین‌ها رودمپ خاصی ندارند و صرفا بر اساس میم‌ها و رفتارهای اینترنتی ایجاد شده‌اند، به راحتی نیز تحت تاثیر فضای مجازی قرار گرفته و دچار نوسانات قیمتی شدیدی می‌شوند. توییت‌های ایلان ماسک و تاثیرات آن بر قیمت شیبا، مثال بارزی برای این موضوع می‌باشند. ایلان ماسک بارها با توییت‌های خود بر افزایش یا کاهش ارزهای مختلفی مانند دوج‌کوین و شیبا تاثیر گذاشته است.
یکی از توییت‌های او مربوط به اکتبر 2021 میباشد که در آن عکس سگ شیبای خود را به همراه متن «Floki Frunkpuppy» توییت کرده است. همین توییت ساده باعث رشد 30 الی 40 درصدی قیمت شیبا در ساعات پس از آن شد. هرچند مدتی بعد او بیان کرد که این توییت ارتباطی به ارز دیجیتال شیبا ندارد که منجر به کاهش قیمت این ارز نیز شد.
مدتی بعد، پس از آن که در پی خرید 6.3 تریلیون توکن شیبا توسط یک نهنگ، این ارز دیجیتال رشد قیمتی خوبی را تجربه کرد، یکی از کاربران توییتر به منظور تهییج بیشتر بازار در طی توییتی از ایلان ماسک سوال کرد که او چه مقدار شیبا هولد کرده است. اما این عمل واکنش منفی ایلان ماسک را به دنبال داشت. زیرا ایلان ماسک در پاسخ به این فرد گفت:« من فقط بیت‌کوین، اتریوم و دوج‌کوین دارم. همین.»
وی در ادامه توییت خود افزود:« همانطور که قبلا نیز گفتم، تمام سرمایه خود را در کریپتو قرار ندهید. ارزش واقعی در خلق محصولات و ارائه خدمات به هم‌نوعانتان میباشد و نه صرفا پول.» گرچه این حرف او خلاف حمایت‌ها و نظرات او در رابطه با دوج‌کوین میباشد، اما با این حال این توییت منجر به ریزش شدید قیمت شیبا شد.
هرچند شیبا به عنوان یک میم‌کوین پا به عرصه گذاشت، اما به مرور توجهات زیادی را به خود جلب کرد. در نتیجه، سرمایه‌گذاری‌های بسیار زیادی در این پروژه صورت گرفت که منطقی نبود و نگرانی‌هایی را به دنبال داشت. زیرا این ارز دیجیتال محصول یا خدمتی در خور آن سرمایه‌گذاری‌ها ارائه نداد. به همین منظور، توسعه‌دهندگان و جامعه شیبا دست به توسعه پروژه و خلق محصولات جدیدی زدند که منجر به ایجاد اکوسیستم شیبا شد. این اکوسیستم شامل محصولات مختلفی همچون صرافی غیرمتمرکز شیباسواپ، ارزهای بون و لیش، مجموعه NFTهای شیبوشیز و شبکه لایه دو شیباریوم میباشد. در ادامه با این محصولات آشنا خواهیم شد.
🔸شیبا یک دلاری | آیا ارز شیبا یک دلار میشود؟🔸
از آنجایی که شیبا یک توکن ERC-20 بر بستر بلاک‌چین اتریوم میباشد، طبیعتا از کیف پول‌هایی می‌توانید استفاده کنید که از شبکه اتریوم پشتیبانی کنند.
کیف پول متامسک، تراست ولت، اکسودوس و کوین‌بیس ولت نمونه‌هایی از کیف پول‌های گرم می‌باشند که از ارز شیبا پشتیبانی می‌کنند. در این میان، کیف پول متامسک از جمله کیف پول‌هایی است که تاکنون سابقه و اعتبار نسبتا خوبی کسب کرده است. با این حال، ذکر نام برخی پلتفرم‌ها در رسانه بلاک پست، نباید به منزله پیشنهادی برای استفاده از آن‌ها تلقی شود. خوانندگان بلاک پست خودشان باید در مورد هر پلتفرم و یا هر پروژه‌ای که قصد استفاده یا سرمایه‌گذاری را دارند، به دقت تحقیق کنند؛ چراکه در دنیای رمزارزها، مسئولیت هر گونه تصمیم‌گیری تنها متوجه خود کاربر میباشد.
رمزارز شیبا، یکی از معروف‌ترین ارزهای دیجیتال است؛ لذا خرید و فروش آن کار سختی نیست و به آسانی قابل دسترسی است. به طور کلی دو روش برای خرید و فروش ارز شیبا وجود دارد. استفاده از یک صرافی غیرمتمرکز و یا استفاده از یک صرافی متمرکز.
اگر در کیف پول شخصی خود ارز اتریوم و یا هر رمزارز دیگری دارید و می‌خواهید با آن ارز شیبا بخرید، می‌توانید کیف پول خود را به یک صرافی غیرمتمرکز همچون uniswap و یا sushiswap متصل کرده و ارزهای خود را به شیبا مبادله یا سواپ کنید. البته توجه داشته باشید که برای خرید شیبا در شبکه اتریوم، باید در کیف پول خود، مقداری رمزارز بومی آن یعنی اتر (ETH) را داشته باشید. علاوه بر این، خود صرافی غیرمتمرکز نیز، مقداری کارمزد برای انجام این سواپ در نظر می‌گیرد که میزان آن، کم نیست.
روش دیگر خرید و فروش ارز شیبا، استفاده از صرافی متمرکز میباشد. بدین منظور هم می‌توانید از صرافی‌های ایرانی استفاده کرده و مستقیما با ریال خود ارز شیبا را بخرید یا بفروشید. همچنین می‌توانید ارزهای خود را به یک صرافی متمرکز خارجی واریز کرده و معاملات خود را در آن انجام دهید. البته در نظر داشته باشید که زمانی که سرمایه ریالی خودتان را به یک رمزارز همچون دای یا USDC تبدیل کردید و سپس از طریق آن، قصد خرید شیبا از یک صرافی متمرکز خارجی را دارید، این رمزارز را مستقیما از حساب خود در صرافی داخلی به صرافی خارجی منتقل نکنید. این کار، ممکن است خطر بلوکه شدن حساب و دارایی‌های شما در صرافی خارجی را به دنبال داشته باشد. شما می‌توانید این ریسک را با انتقال رمزارز از از حساب صرافی داخلی به یک کیف پول شخصی و سپس از کیف پول به یک صرافی خارجی کاهش دهید. به طور کلی، با توجه به اینکه ایران جزو کشورهای تحت تحریم است، استفاده از صرافی‌های متمرکز خارجی توصیه نمی‌شود؛ چه بسا که بسیاری از صرافی‌های شناخته شده و معتبر خارجی به کاربران ایرانی خدمات ارائه نمی‌دهند.
علت محبوبیت صرافی‌های متمرکز و استفاده زیاد از آن‌ها، فراوانی جفت ارزها و کارمزد کمتر نسبت به صرافی‌های غیرمتمرکز میباشد. برای نحوه خرید و فروش ارزهای دیجیتال، پیشنهاد می‌کنیم که حتما مقاله آموزش خرید و فروش ارزهای دیجیتال را مطالعه کنید.
درست است که شیبا به عنوان یک میم توکن ایجاد و راه‌اندازی شد، اما در این مرحله متوقف نشد. پس از آن که رایوشی از هدایت پروژه کناره‌گیری کرد و هدایت آن را به دست جامعه شیبا سپرد، شیبا از یک توکن ساده به یک اکوسیستم پویا با خدمات و محصولات متنوع تبدیل شد. در این قسمت به معرفی محصولات و خدمات مرتبط با اکوسیستم شیبا می‌پردازیم.
ارز شیبا به عنوان اساس و پایه این اکوسیستم که در بخش‌های پیشین به معرفی آن پرداختیم، مهم‌ترین جزء این اکوسیستم میباشد. پایین‌ترین و بالاترین قیمتی که ارز شیبا تاکنون تجربه کرده است، به ترتیب 0.00000000008165 دلار در 1 سپتامبر 2020 و 0.00008845 دلار در 28 اکتبر 2021 بوده و عرضه در گردش آن حدود 590 تریلیون واحد میباشد.
توکن لیش (leash) که با عنوان قاتل دوج نیز شناخته میشود، دومین ارز اکوسیستم شیبا میباشد که برخلاف توکن شیبا، تعداد آن بسیار محدود است. در واقع عرضه ارز لیش، ثابت و تنها 107,646 واحد میباشد. ابتدا تصمیم بر آن بود که توکن Leash یک توکن ری‌بیس (rebase) مرتبط با دوج‌کوین باشد. توکن ری‌بیس به توکنی گفته میشود که برای جلوگیری از نوسانات، به طور خودکار عرضه خود را کم و زیاد می‌کند تا قیمت آن متناسب با یک قیمت هدف ثابت بماند. به همین دلیل، به آن Doge Killer یا قاتل دوج می‌گویند. اما در نهایت این تصمیم عملی نشد و Leash صرفا به عنوان یک میم‌توکن ERC-20 با عرضه محدود منتشر شد. بیشترین قیمت ثبت‌شده برای این ارز حدود 8,983 دلار بوده و پایین‌ترین قیمت آن نیز حدود 246 دلار میباشد.
توکن بون (Bone)، دیگر توکن ERC-20 مرتبط با اکوسیستم شیبا میباشد. این توکن دارای حداکثر عرضه 250,000,000 واحد میباشد و نقش توکن حاکمیتی در این اکوسیستم را ایفا می‌کند. با استیک توکن‌های شیبا و تامین نقدینگی در صرافی غیرمتمرکز شیباسواپ (ShibaSwap)، می‌توان توکن‌های Bone را به عنوان پاداش دریافت کرد. این توکن، نقش ارز بومی شبکه شیباریوم را نیز بر عهده دارد. در ادامه مقاله به معرفی شبکه شیباریوم نیز می‌پردازیم.
شیباسواپ یک صرافی غیرمتمرکز در این اکوسیستم میباشد که آدرس آن shibaswap میباشد. این صرافی غیرمتمرکز درواقع یک هاردفورک از صرافی غیرمتمرکز دیگری به نام سوشی‌سواپ میباشد. برخی از امکانات این سایت عبارت‌اند از:
ارزش کل دارایی‌های قفل‌شده یا TVL این صرافی در زمان نگارش این مقاله، حدود 32.50 میلیون دلار و حجم معاملات 24 ساعته این صرافی نیز بیش از 2 میلیون دلار میباشد.
Shiboshis یک مجموعه شامل 10,000 واحد توکن غیرمثلی (NFT) مربوط به شیبا اینو میباشد و با توجه به ارتباطشان با اکوسیستم شیبا، این NFTها شامل تصاویر دیجیتالی متنوعی از سگ نژاد شیبا اینو میباشد.
این توکن‌های غیرقابل تعویض نیز بر بستر بلاک‌چین اتریوم قرار دارند و امکان خرید و فروش آن‌ها در بازارهای NFT مانند اپن‌سی (opensea) و همچنین صرافی غیرمتمرکز شیباسواپ وجود دارد.
بیشتر بخوانید: NFT چیست و چگونه کار می‌کند؟
شیباریوم جدیدترین عضو اکوسیستم شیبا بوده و هدف آن ایجاد یک بستر لایه دو برای بلاک‌چین اتریوم میباشد. پروژه‌های لایه دو به منظور رفع چالش‌های لایه یک و کمک به آن ایجاد می‌شوند. شیباریوم نیز با هدف افزایش مقیاس‌پذیری و کاهش کارمزدها ایجاد شده است. توکن بومی این شبکه ارز Bone میباشد. این شبکه در تاریخ 16 آگوست 2023 راه‌اندازی شد. البته این شبکه پس از راه‌اندازی دچار خاموشی موقتی یک روزه نیز گردید که طی آن هیچ تراکنشی انجام نمی‌شد. ظاهرا، این خاموشی به دلیل ترافیک بالای تراکنش‌ها در این شبکه اتفاق افتاده است.
یکی از قابلیت‌های ارز دیجیتال شیبا، توکنسوزیهای آن میباشد. به ارسال تعدادی توکن به یک آدرس مرده که هیچ کسی به آن دسترسی ندارد، توکن‌سوزی می‌گویند. این توکن‌ها برای همیشه از گردش خارج می‌شوند و قابل بازیابی نیستند. سوالی که ممکن است برایتان پیش بیاید این است که چرا کسی باید تصمیم بگیرد که توکن‌های خود را از بین ببرد؟ این کار چه سودی دارد؟
مزیت اصلی سوزاندن توکن، کاهش عرضه در گردش آن توکن است که می‌تواند آن را کمیاب‌تر کند. با فرض ثابت بودن تقاضا برای یک ارز، کاهش عرضه منجر به افزایش ارزش آن ارز میشود.
در حال حاضر، شیبا دارای دو مکانیزم توکن‌سوزی دستی و اتوماتیک میباشد. توکن‌سوزی دستی درواقع همان فرایندی است که افراد توکن‌های خود را به آدرس مرده ارسال می‌کنند. نرخ این نوع توکن‌سوزی متغیر است، زیرا به تصمیمات و اختیار افراد بستگی دارد و هر کس ممکن است در هر زمانی توکن‌های خود را بسوزاند.
توکن‌سوزی اتوماتیک توسط شبکه لایه دو شیباریوم صورت می‌گیرد. ارز بومی شبکه شیباریوم توکن بون (BONE) میباشد که برای پرداخت کارمزدها استفاده می‌شوند. زمانی که کارمزدهای پایه یا همان base fee جمع‌آوری شده به 25 هزار دلار برسد، سیستم به طور خودکار آن‌ها را به شبکه اتریوم منتقل کرده و پس از تبدیل آن‌ها به توکن شیبا، به طور اتوماتیک توکن‌های شیبا را می‌سوزاند. از این فرایند می‌تواند نتیجه گرفت که هرچه تراکنش‌های شبکه شیباریوم افزایش یابند، توکن‌های شیبای بیشتری نیز سوزانده می‌شوند.
بعضی از میم کوین‌ها در طی یک روز رشدهای دو برابری یا حتی بیشتر را تجربه کرده‌اند و این موضوع سبب شده تا گاها سودهای قابل توجهی را برای برخی از سرمایه‌گذاران خود به همراه داشته باشند. با این حال، سرمایه‌گذاری در چنین ارزهایی بسیار خطرناک است و از این رو، توصیه نمی‌شود. اگر خواهان سرمایه‌گذاری در چنین دارایی‌هایی هستید حتما با احتیاط و تحقیق کامل با آن‌ها روبه‌رو شوید. در ادامه به برخی از دلایلی که سرمایه‌گذاری در این نوع ارزهای دیجیتال را پر ریسک می‌سازد، می‌پردازیم:
بسیاری از پروژه‌های دنیای رمزارزها با اهداف مشخص و به منظور حل مشکلی خاص ایجاد شده‌اند. این پروژه‌ها دارای زیرساختی قوی و هدفی مشخص برای توسعه بوده و سرمایه‌گذاری در آن‌ها می‌تواند منطقی باشد. اما میم‌کوین‌ها صرفا بر مبنای سرگرمی و رفتارهای اینترنتی ایجاد شده و فاقد زیرساخت قوی، هدف واضح و کاربرد واقعی می‌باشند. علاوه بر این، میم کوین‌ها دارای یک جامعه متعهد و وفادار که از پروژه پشتیبانی می‌کنند، نیستند.
بازار میم‌کوین‌ها به دلیل اینکه بر اساس رفتارهای هیجانی و سرگرمی ایجاد شده‌اند، بر همان اساس نیز تاثیر می‌پذیرند. به بیان ساده، قیمت میم‌کوین‌ها در اثر هیجان‌ها، ترس‌ها و تاثیرات شخصیت‌های معروف در فضای مجازی دچار تغییرات زیادی شده و در نتیجه نوسانات شدیدی در قیمت آن‌ها به وجود می‌آید. سرمایه‌گذاری در چنین پروژه‌هایی بیشتر به قمار کردن شباهت دارد تا یک سرمایه‌گذاری بلندمدت و مطمئن.
میم‌کوین‌ها شدیدا مستعد وقوع انواع کلاهبرداری‌های مختلف می‌باشند. همانطور که گفتیم، این دسته از رمزارزها اهداف و نقشه راه با ارزش و اصولی ندارند. به همین دلیل، بسیاری از افراد سودجو می‌توانند به راحتی یک میم‌کوین طراحی کرده و برای اهداف کلاهبردارانه استفاده کنند. سرمایه‌گذارانی که دانش کافی برای تحقیق و تشخیص یک پروژه قابل اعتماد را ندارند ممکن است درگیر دام این کلاهبرداران در روش‌هایی همچون هانی پات، راگ پول و یا پامپ و دامپ شوند.
بیشتر بخوانید: انواع کلاهبرداری های ارز دیجیتال چیست؟
در این مقاله، سعی کردیم تا شما را به طور فنی با پروژه شیبا اینو آشنا کنیم. به طور خلاصه، شیبا به صورت یک میم کوین بر بستر اتریوم آغاز به کار کرد. اما به مرور زمان شهرت زیادی به دست آورد و جامعه بزرگی نیز حول آن تشکیل شد. همچنین این توکن در دوران همه‌گیری بیماری کرونا رشدهای زیادی را تجربه کرد. اما با توجه به اینکه در نهایت همچنان یک میم کوین بوده و قابلیت‌های جدیدی به دنیای بلاک‌چین اضافه نکرده است، یک سرمایه‌گذاری پرریسک به حساب می‌آید. بنابراین اگر تصمیم دارید در این توکن سرمایه‌گذاری کنید، حتما اصول لازم برای مدیریت ریسک را در نظر داشته باشید.
تقریبا در سال 98 با ارزهای دیجیتال آشنا شدم و تنها چیزی که ازش می‌دونستم فقط ترید بود؛ تقریبا مثل همه کسایی که برای اولین بار با این حوزه آشنا میشن. اما هرچه بیشتر تو ...
