گزارش وضعیت NFTها در سال 2023

NFTها (توکن‌های غیرقابل تعویض) در طی سالیان اخیر رشد خوبی را به‌دست آوردند، اما اکنون شاهد ریزش آن‌ها هستیم. نتایجی که از تحقیق در این حوزه به‌دست آمده، شوکه‌کننده است. جهت اطلاع از وضعیت فعلی بازار NFTها در ادامه همراه ما باشید.

هیجان بازار NFT، درست در آگوست 2021 (همزمان با دوره بولران یا بازار صعودی 2021 تا اوایل 2022) به اوج خود رسید و حجم معاملاتی ماهیانه این توکن‌ها حدود 2.8 میلیارد دلار ثبت شد. از آن زمان، NFTها با گزارش‌های خبری متعددی از معاملات میلیون دلاری برای فروش، توجهات زیادی را در سراسر جهان به خود جلب کردند.

مردم نسبت به این نوع دارایی آنلاین بسیار هیجان‌زده بودند و به نظر می‌رسید یک نوع تب NFT شروع شده است و مردم به سمت خرید آن هجوم می‌آوردند. اکنون برمی‌گردیم به زمان حال که بازار NFT کاملا متفاوت با آن روزها است.

داده‌های وب‌سایت «the Block» نشان می‌دهد که ارزش معاملات هفتگی حدود 80 میلیون دلار در جولای 2023 (تیر 1402) بوده است و این رقم تنها 3 درصد از اوج ارزش معاملات آن در آگوست 2021 (مرداد 1400) است. پس، در این بین چه اتفاقی افتاده است؟

NFTها یک دوره صعودی پررونق داشتند و سپس سقوط و ریزش شدیدی را تجربه کردند. اما اکنون برای NFTها و بسیاری از پروژه‌های دیگر که با چالش پیدا کردن خریدار دست و پنجه نرم می‌کنند، بازاری نزولی را می‌بینیم.

خب، در حال حاضر وضعیت بازار این توکن چگونه است؟ آیا هنوز هم نهنگ‌های سفیدی هستند که معاملات میلیون دلاری انجام بدهند؟ و اینکه آیا NFTها اصلا آینده‌ای دارند؟ در این گزارش ما به هر سه سوال، پاسخ می‌دهیم. به هر حال، مشخص بود که آن هیجان غیرواقعی هرگز نمی‌توانست پایدار بماند، اما لازم است بدانید که NFTها می‌توانند با در پیش گرفتن مسیری درست، آینده خوبی داشته باشند.

 وضعیت کنونی از کل بازار NFT

همانطور که پیش‌تر اشاره شد، با توقف ناگهانی آن هیاهوی رسانه‌ای و هیجان در بازار NFT، سرعت رشد این بازار نیز به طرز چشمگیری کاهش یافت. تیم dappGambl تصمیم گرفته است که به بررسی این مشکل بپردازد.

با استفاده از داده‌های ارائه شده توسط NFT Scan، ما یک تجزیه و تحلیل جامع از بیش از 73 هزار کلکسیون یا مجموعه NFT (به طور دقیق 73,257) به منظور شناسایی رویدادهای اصلی، ارزیابی سلامت بازار، تعیین عوامل موثر در پروژه‌های موفق و به دست آوردن بینشی در مورد آینده احتمالی اکوسیستم NFT، جمع‌آوری کرده‌ایم.

اکثریت NFTها بی‌ارزش هستند

از 73,257 مجموعه NFT که شناسایی کردیم، تعداد بسیار زیادی از آن‌ها یعنی 96,795 مورد، دارای ارزش بازار یا مارکت کپِ صفر اتر (ETH) هستند. این آمار به طور گویا بیانگر این حقیقت است که 95 درصد افرادی که مجموعه‌های NFT را هولد یا نگهداری کرده‌اند، در حال حاضر سرمایه‌گذاری‌های آن‌ها بی‌ارزش است. با بررسی این ارقام، تخمین می‌زنیم که این 95٪ شامل بیش از 23 میلیون نفر است که اکنون سرمایه‌گذاری‌های آن‌ها بی‌ارزش است.

این مساله ماهیت فوق‌العاده پرریسک بازار NFT را برجسته می‌کند و بر نیاز به بررسی و تحقیق دقیق قبل از خرید، به‌ویژه خریدهایی که قیمت بالایی دارند، تاکید می‌کند.

این واقعیت باید به منظور یک بررسی تامل برانگیز برای هیجانی که اغلب فضای NFT را احاطه کرده است، کمک کند. متاسفانه، در میان داستان‌های فروش میلیونی آثار هنری دیجیتال و موفقیت‌های یک شبه، به راحتی می‌توان از این واقعیت که بازار مملو از دام‌ها و ضررهای احتمالی است، چشم‌پوشی کرد.

درصد مالکیت کنونی کلکسیون‌های NFT

تقاضای کافی و هم سطح با عرضه، وجود ندارد

از مجموعه‌هایی که شناسایی کردیم، تنها 21 درصد تحت مالکیت کاملا 100 درصدی بودند (21 درصد خریداری شده بودند). این بدان معنی است که 79٪ از کل مجموعه‌های NFT -به بیان دیگر چهار پنجم- فروخته نشده باقی مانده‌اند. این وضعیت بیانگر یک عدم توازن قابل توجه میان میزان تولید توکن‌های غیر مثلی جدید و تقاضای واقعی برای این نوع دارایی‌های دیجیتال در چشم‌انداز کنونی بازار می‌باشد.

این افزایش عرضه نسبت به تقاضا، یک بازار خرید ایجاد می‌کند که در آن سرمایه‌گذاران احتمالی باهوش‌تر می‌شوند و قبل از خرید، سبک هنری و ظاهری اثر، منحصربه‌فرد بودن و ارزش بالقوه NFT‌ها را به دقت ارزیابی می‌کنند.

• بازار خرید (buyer’s market): وضعیتی که در آن به واسطه کمبود مشتری، شرایط برای خرید با قیمت پایین‌تر مناسب است.

در نتیجه، پروژه هایی که فاقد کاربردهای شفاف، روایات قانع‌کننده یا ارزش هنری واقعی هستند، به شکل فزاینده‌ای برای جلب توجه و فروش مشکل پیدا می‌کنند. بدیهی است در حالی که فضای NFT یک مدل جدید انقلابی برای مالکیت و کسب درآمد از دارایی‌های دیجیتال معرفی کرده است، اما همچنان یک بازار بسیار سوداگرانه و پرنوسان است.

بدین ترتیب، هم سازندگان و هم سرمایه‌گذاران باید با احتیاط و با برخورداری از یک استراتژی روشن و درکی کامل از ریسک‌های موجود اقدام کنند.

تاثیر بر محیط زیست

بسیار ضروری است که از چند زوایه، به موضوع NFTها و محیط زیست بپردازیم. خلق NFTها مانند بسیاری دیگر از فناوری‌های دیجیتالی قبل از آن، انرژی مصرف می‌کند.

فرایند ضرب یا مینت کردن NFTها شامل فرایند صدور یک گواهی مبنی بر منحصر به فرد و یکتا بودن یک دارایی دیجیتال است که این امر، نیازمند انجام یک تراکنش در بلاک‌چین است. این فرایند هم مانند هر عملیات دیگری در دنیای دیجیتال، انرژی مصرف می‌کند. اگرچه انرژی مصرفیِ مینت کردن NFTهایی که بدون کاربرد هستند یا کاربرد کمی دارند، می‌تواند دلیلی برای وجود یک زنگ خطر باشد.

برای درک بهتر مقیاس این مسئله، تحقیقات ما 195,699 مجموعه NFT کشف کرد که بدون مالک مشخص بودند یا سهمی از بازار را به خود اختصاص نداده بودند. انرژی لازم برای مینت کردن این NFTها چیزی معادل 27,789,258 کیلووات ساعت می‌باشد که منجر به انتشار تقریبا 16,243 تن گاز کربن دی‌اکسید (CO2) می‌شود.

این‌ آمار، ارقام بزرگی هستند. بیایید معادل‌سازی کنیم16,243,017 کیلوگرم  CO2 یا همان 16,243 تن معادل:

• طبق آمار آژانس حفاظت محیط زیست ایالات متحده (EPA)، انتشار سالانه‌ی آلاینده‌های هوای خانه‌ها 2,048 تن می‌باشد – 7.93 تن به ازای هر خانه
• 3,531 تن برای انتشار سالانه آلاینده‌های هوای خودروها – 4.6 تن به ازای هر خودرو
• و همچنین طبق آمار شرکت هواپیمایی Air New Zealand، ردپای کربنی 4,061 مسافری که از لندن (انگلستان) به ولینگتون (نیوزیلند) پرواز می‌کنند، 4 تن CO2 به ازای هر نفر است.

حال اجازه دهید با دید گسترده‌تری به این زمینه نگاه کنیم: بسیاری از فعالیت‌های روزانه و صنایع دارای ردپای انرژی هستند. تراکنش‌های بانکی، استفاده‌های الکترونیکی روزانه مانند تماشای فیلم یا دستگاه‌های شارژ و مناطق شهری که در طول شب روشن می‌شوند، همگی در مصرف کلی انرژی و ردپای کربنی نقش دارند. بررسی مصرف انرژی NFTها در یک تصویر بزرگ‌تر ضروری است.

با این حال، شایان ذکر است که مسئولیت اطمینان از مشارکت معنادار و واقعی در اکوسیستم NFT بر عهده سازندگان NFT است. کسانی که عمدتا به دنبال سودهای سریع بدون افزودن ارزش واقعی هستند، ممکن است درنهایت هزینه‌های زیست محیطی غیرضروری را تحمیل کنند، آن هم فقط به خاطر یک کسب درآمد آسان و سریع.

مانند هر صنعت دیگری، تولید و مصرف ملاحظه‌کارانه و مسئولانه برای برقراری تعادل میان مزایا با هر گونه معایب احتمالی، امری حیاتی است.

وضعیت کنونی NFTهای برتر

تحلیل کلی بازار ممکن است تا حدودی غیرمنصفانه باشد، به هر حال، بازار سهام مملو از سرمایه‌گذاری‌های احمقانه است که شاید بیانگر همه چیز نباشد. درست همانطور که «S&P 500» یک شاخص قابل اعتماد برای تشخیص سلامت بازار سهام ایالات متحده می‌باشد، تحلیل مجموعه NFTهای برتر هم نمای کلی بهتری نسبت به وضعیت بازار NFT ارائه می‌کند. با درنظر نگرفتن پروژه‌های کم‌ارزش و کم‌اهمیت، می‌توانید ترندهای مهم و الگوهایی را که از این اکوسیستم دیجیتال پویا پدیدار می‌شوند را آشکار کنید.

برای این منظور، ما تصمیم گرفتیم که به 8,850 مجموعه برتر NFT طبق وب‌سایت CoinMarketCap نگاهی بیندازیم، و نمودار زیر آنچه که یافته‌ایم را نشان می‌دهد.

بیش از 1,600 عدد از NFTهای برتر لیست شده، توکن‌های مرده هستند

ارزش، همچنان یک مشکل بزرگ است

حتی زمانی که به NFTهای برتر نگاه می‌کنیم، یافتن ارزش هنوز هم سخت است. 18 درصد از این مجموعه‌های برتر دارای قیمت کف صفر هستند و این بدان معناست که بخش قابل توجهی از حتی برجسته‌ترین مجموعه‌ها برای حفظ تقاضا در تلاش هستند.

• قیمت کف (Floor Price) در حوزه NFT، به پایین‌ترین قیمت یک NFT در یک کلکسیون اشاره می‌کند.

علاوه بر این، 41 درصد از NFTهای برتر دارای قیمت متوسطی بین 5 تا 100 دلار هستند که نشان‌دهنده فقدان ارزش درک شده در میان این دارایی‌های دیجیتال می‌باشد.

• ارزش درک شده (perceived value): ارزش یا مزایایی که یک مشتری باور دارد که می‌تواند از یک محصول دریافت کند. در واقع می‌توان گفت، ارزش درک شده به این مساله اشاره می‌کند که یک مشتری، چطور مزایا و ارزش یک محصول یا خدمات را می‌بیند و چقدر حاضر است برای آن‌ها پول بپردازد.

به طور شگفت انگیزی، کمتر از 1٪ از این NFTها دارای برچسب قیمتی بیش از 6000 دلار هستند که نادر بودن دارایی‌هایی با ارزش بالا را حتی در بین NFTهای برتر نشان می‌دهد. این ارقام کاملا متفاوت از گزارشات معاملات میلیون دلاری که در دوران رشد سریع بازار منتشر می‌شد، می‌باشد.

این آمار نه تنها بر نابرابری در سطوح بالای دنیای NFT تاکید می‌کند، بلکه به عنوان یادآوری واضح بیانگر این است که، با وجود تمام زرق و برق‌ها و جذابیت‌ها، ارزش حقیقی در این بازار می‌تواند دشوار بدست آید.

تعداد NFTهای مرده می‌تواند حتی بیشتر هم باشد

وضعیت ممکن است حتی از چیزی که این اعداد نشان می‌دهند بدتر باشد. به عنوان مثال، MacContract (نام یک NFT) در شبکه اتریوم کف قیمتی معادل 13,234,204 دلار دارد، اما بیشترین مقدار قیمتی که تا به حال در آن معامله شده، فقط 18 دلار بوده است. این اختلاف فاحش بین کف قیمت فهرست‌شده و داده‌های فروش واقعی، یک مسئله مهم را در بازار NFT نشان می‌دهد – ارزش‌گذاری‌های تورمی و اغراق شده، منعکس‌کننده علاقه خریدار واقعی یا معاملات واقعی نیست.

این تفاوت‌ها نشان می‌دهند که بخش‌هایی از بازار NFT دارای طبیعت صرفا سوداگرایانه و سودجویانه‌ای است که فروشندگان می‌توانند بدون هیچگونه ارتباط با تقاضای ملموس و واقعی، قیمت‌های بسیار بالا را تعیین کنند. این امر می‌تواند برای سرمایه‌گذاران جدید یا ناآگاه که ممکن است چنین قیمت‌های صرفا سوداگرایانه را ارزش واقعی و ذاتی تلقی کنند، نگران‌کننده باشد.

مشخص می‌شود که بخش قابل توجهی از بازار NFT با استراتژی‌های قیمت‌گذاری سوداگرایانه تعیین می‌شود که از تاریخچه معاملات واقعی این دارایی‌ها فاصله زیادی دارد.

علاوه بر این، این عدم ارتباط فاحش بین قیمت‌های لیست شده و فروش‌های واقعی می‌تواند بیانگر این باشد که بسیاری از فروشندگان منتظر افزایش دوباره علاقه و توجهات به بازار NFT، همانند رشدی که در سال 2021 اتفاق افتاد، هستند.

حال سوال کلیدی مطرح می‌شود: چه تعداد از این NFTها فاقد کاربرد واقعی و اکنون زائد هستند؟ NFTهای بدون کاربرد و استفاده، «مرده» تلقی می‌شوند.

وضعیت آینده NFTها

در حالی که وضعیت NFTها روشن بنظر نمی‌آید، بسیاری از افرادِ به ظاهر مفسر و تحلیلگر نیز این سقوط بازار را «مرگ NFTها» می‌نامند. با این حال، به نظر ما، NFTها هنوز هم جایگاهی در آینده دارند.

حباب تورمی سال 2021 نیز محکوم به شکست بود، درست مانند اغلب چیزهایی که بیش از حد مورد توجه قرار می‌گیرند. ما در dappGambl معتقدیم زمانی که همه چیز آرام شود، شاهد تحولی در بازار NFTها خواهیم بود.

فراتر از مجموعه‌های دیجیتال

درحالی که مجموعه‌های NFT همچون Bored Ape Yacht Club(BAYC) و Mutant Ape Yacht Club شهرت و محبوبیت زیادی به دست آورده‌اند، اگر فقط به منظور خودنمایی، نشان دادن ثروت و توانایی خریداران استفاده شوند، ممکن است اهمیت خود را از دست بدهند.

NFTها برای اینکه رکود بازار را تحمل کنند و ارزش دائمی داشته باشند، باید دارای ارزش تاریخی (مانند نسخه اول کارت‌های پوکمون)، هنر واقعی و یا کاربرد واقعی باشند. اگرچه تعریف هنر، از نظر داشتن «محتوا» قابل بحث است، بسیاری از افراد باور دارند تعداد زیادی از NFT‌ها در بازار دارای محتوا نیستند که در غیر این صورت تقاضا برای آن‌ها وجود می‌داشت.

NFTهایی با موارد استفاده واقعی

علیرغم ارزش و زیبایی‌های هنری، باید خاطر نشان کرد که NFTها بسیار فراتر از آثار زیبایی است که فقط به آن‌ها نگاه کنیم. در اینجا به مواردی از کاربردهای NFTها می‌پردازیم:

• حفظ میراث فرهنگی

می‌توان NFTها را برای دیجیتالی کردن و محافظت از آثار هنری فرهنگی مورد استفاده قرار داد و برای آن‌ها یک وضعیت خاص و تغییرناپذیر در یک بلاک‌چین تعریف نمود.

• صنعت گیمینگ

دارایی‌های منحصر به ‌فرد درون بازی که به‌عنوان NFT ارائه می‌شوند، می‌توانند در محیط‌های مختلف بازی خریداری، فروخته و استفاده شوند.

• دسترسی‌های محدود مبتنی بر توکن

NFTها می‌توانند به دارندگان خود دسترسی ویژه به رویدادها، محتواها یا خدمات بدهند.

• مالکیت جزئی

اساساً یک NFT که یک دارایی یکتا را نشان می‌دهد، می‌تواند به چند بخش تقسیم شود؛ درست مانند سهام یک شرکت. این امر، به چندین مالک اجازه می‌دهد تا در یک NFT سهمی داشته باشند و باعث می‌شود که این دارایی یا هنر برای افراد عادی بسیار قابل دسترس‌تر باشد.

• املاک و مستغلات

املاک و دارایی‌های مشابه نیز می‌توانند به صورت NFT توکنیزه شوند که با ایجاد امکان فروش آن‌ها در پلتفرم‌های بلاک‌چینی، فرایند فروش را برای آن‌ها بسیار ساده‌تر می‌کند.

• هویت دیجیتال

ناشناس بودن آنلاین می‌تواند خطرات خود را داشته باشد و NFTها می‌توانند برای اطمینان از اینکه شخصیت‌ها، اعتبارنامه‌ها یا صلاحیت‌های آنلاین قابل تایید و منحصر به ‌فرد هستند، استفاده شوند.

تحلیل داده‌ها و پیش‌بینی آینده

NFTهای برتر با موارد استفاده مذکور عموما تاب‌آوری و مقاومت بیشتری را در داده‌ها نشان می‌دهند. آن‌ها ارزش خود را بیشتر به وسیله کاربرد خود حفظ می‌کنند تا خریدهای سوداگرایانه و ناشی از هیجانات بازار.

قابل انکار نیست که دنیای NFTها تغییراتی قابل توجهی را از دوران صعودی خود در سال 2021 تجربه کرده است. اما با این حال، این فضای تکامل‌پذیر بسیار دور از نابودی است. همچنان که بازار رشد می‌کند و بالغ می‌شود، NFTها نیز احتمالا بطور فزاینده‌ای از صرفا یک سری مجموعه‌ها به دارایی‌هایی با کاربرد و بااهمیت تبدیل می‌شوند.

در این فضای همیشه در حال تکامل، آینده NFTها نه توسط سودگرایی و حدس و گمان بلکه توسط ارزش و کاربرد واقعی که به صاحبان خود ارائه می‌کنند، شکل خواهد گرفت.

مترجم: مهدی حسینی

مطالب مرتبط:

چرا NFTهای فعلی در بازار، ارزش سرمایه‌گذاری ندارند؟