در چند سال اخیر، تلاشهای فراوانی بهمنظور توسعه بلاکچینهای بهینه و کارآمد با قابلیت پشتیبانی از قراردادهای هوشمند انجام گرفته است؛ با این حال، هیچ یک نتوانستهاند به اندازه بایننس اسمارت چین (BSC) در مدت زمان کوتاهی رشد کنند. به نظر میرسد که دلیل اصلی موفقیت سریع BSC پشتیبانی قدرتمند از این پروژه توسط صرافی معتبر بایننس باشد. در این مقاله، پس از معرفی BSC، به بررسی مزایا و چالشهای آن پرداخته شده است. اگر شما نیز قصد استفاده از ارزهای روی این شبکه، پروژهها و خدمات آن را دارید، بهتر است قبل از هر اقدامی با مفاهیم اولیه بایننس اسمارت چین آشنا شوید؛ پس تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
بیشتر بخوانید: فناوری بلاک چین چیست؟
بایننس اسمارت چین (BSC)، یک زنجیره هوشمند موازی با بلاکچین بایننس (BC) است که با هدف رفع محدودیتهای قابلیت برنامهریزی بایننس چین توسعه داده شده است.
بایننس چین به عنوان یک بلاکچین ساده و به منظور مبادلات رمزارزی طراحی شده بود، اما بایننس اسمارت چین، قابلیت اجرای قراردادهای هوشمند را به این بلاکچین اضافه میکند و با ماشین مجازی اتریوم (EVM) سازگاری دارد. این سازگاری با EVM به توسعهدهندگان اجازه میدهد تا با استفاده از ابزارها و زبانهای برنامهنویسی موجود در اتریوم، قراردادهای هوشمند را روی BSC ایجاد کنند.
بیشتر بخوانید: اتریوم چیست؟
به طور کلی، بایننس اسمارت چین، به توسعهدهندگان این امکان را میدهد تا برنامهها و خدمات متنوعی را روی یک بلاکچین موازی با هزینه کم و کارایی بالا اجرا کنند و این باعث جلب توجه بسیاری از افراد و پروژهها به این بلاکچین شده است.
بلاکچین بایننس چین در آوریل 2019 با هدف ارائه عملکرد سریع و بهینه برای معاملات رمزارزی راهاندازی شده است. این شبکه به ویژه به منظور پشتیبانی از صرافی غیرمتمرکز بایننس (Binance DEX) و ایجاد بستری برای انجام معاملات ارزهای دیجیتال با سرعت بالا و کارمزدهای پایین ایجاد شده است. با این حال، بایننس چین محدودیت عدم سازگاری و پشتیبانی از قراردادهای هوشمند را دارد.
در این راستا و به عنوان یک راهحل برای رفع محدودیتهای زنجیره بایننس، در سپتامبر 2020 زنجیره هوشمند بایننس به عنوان یک بلاکچین مستقل معرفی شد. اغلب، تصور میشود که زنجیره بایننس و زنجیره هوشمند بایننس عملکرد مشابهی دارند، در حالی که واقعیت این است که عملکرد آنها به طور کلی متفاوت است. از ویژگیهای برجسته زنجیره هوشمند بایننس، سازگاری آن با قراردادهای هوشمند و پشتیبانی از اپلیکیشنهای غیرمتمرکز (DApps) میباشد.
بایننس چین برای ثبت بلاکهای جدید، از الگوریتم تحمل خطای بیزانسی (BFT) بهره میبرد؛ در حالی که بلاکچین بایننس اسمارت چین، این فرآیند را با استفاده از الگوریتم اثبات اعتبار سهام (Proof of Staked Authority (PoSA)) اجرا مینماید.
بایننس اسمارت چین در کنار بایننس چین به عنوان بخشی از معماری دو زنجیرهای عمل میکند. این طراحی امکان استفاده همزمان از قابلیتهای بایننس چین برای معاملات سریع و بایننس اسمارت چین برای قراردادهای هوشمند را فراهم میآورد. کاربران میتوانند داراییهای خود را به طور یکپارچه بین دو شبکه جابجا کنند.
این سازگاری میان زنجیرهای، کاربران را در موقعیتی قرار میدهد که به یک اکوسیستم وسیع و قادر به پاسخگویی به نیازهای متنوع دسترسی داشته باشند.
بایننس اسمارت چین با داشتن قابلیت سازگاری با ماشین مجازی اتریوم به توسعهدهندگان اجازه میدهد قراردادهای هوشمند را با استفاده از زبان برنامهنویسی سالیدیتی (Solidity) ایجاد کنند. البته این شبکه، از طیف وسیعی زبانهای برنامهنویسی پشتیبانی میکند که سالیدیتی یکی از انواع آنها است.
همانطور که گفته شد، بایننس اسمارت چین از الگوریتم اجماعی به نام الگوریتم گواه اثبات اعتبار سهام برای رسیدن به اجماع در شبکه استفاده میکند.
الگوریتم اجماع PoSA یا Proof of Staked Authority، ترکیبی از دو الگوریتم معتبر در دنیای بلاکچین، یعنی گواه اثبات سهام نیابتی (DPoS) و گواه اثبات اعتبار (PoA) میباشد. الگوریتم PoSA با ترکیب ویژگیهای این دو الگوریتم به منظور اجماع و تولید بلاکها در شبکه بهرهبرداری میکند.
در واقع الگوریتم DPoS بسیار به الگوریتم اثبات سهام (PoS) شبیه است. در الگوریتم اجماع اثبات سهام، ولیدیتورها برای تایید تراکنشها و ایجاد بلاک بعدی در شبکه، ارزهای خود را استیک میکنند. تفاوت اصلی این است که در شبکه مبتنی بر الگوریتم اثبات سهام یا PoS، تمام دارندگان سکه، به طور مستقیم در فرآیند تایید و تصمیمگیری شرکت میکنند؛ در حالی که در شبکه DPoS، فقط نمایندگان (Delegates) منتخب قادر به تایید و تولید بلاک هستند و سایر نودها فقط حق رای و انتخاب نمایندگان را دارند.
در PoSA، فقط تعداد محدودی ولیدیتور توسط صرافی بایننس تایید میشوند؛ برای اجماع، نمایندگان تصمیم میگیرند که از بین ولیدیتورهای منتخب بایننس، کدام یک در فرآیند تولید و تایید بلاک نقش داشته باشند. همانطور که گفته شد، نمایندگان، نیز از طریق رایگیری توسط همهی نودها انتخاب شدهاند. این ترکیب از اجماعها به شبکه امکان اجرای قراردادهای هوشمند و تایید تراکنشها با سرعت بالا را میدهد؛ اما اصول غیرمتمرکز بودن فناوری بلاکچین را نقض میکند.
در فناوری بلاکچین، انتخاب استاندارد مناسب برای توکنها اهمیت فراوانی دارد، زیرا این استانداردها تعیینکننده قواعد و ویژگیهای اصلی توکنها در شبکههای مختلف هستند. در این میان، شبکه بایننس اسمارت چین با استاندارد BEP-20، و شبکه اتریوم با استاندارد ERC-20، دو نمونه برجسته از استانداردهای این بلاکچینها محسوب میشوند. BEP2 نیز استانداردی است که در زنجیره اصلی بایننس به کار میرود.
استاندارد BEP-2 در زنجیره بایننس و بیشتر برای توکنهایی که به منظور استفاده در مبادلات و تراکنشهای سریع طراحی شدهاند، به کار میرود. برای انجام تراکنشهای مربوط به انتقال توکنهای BEP-2 باید کارمزد پرداخت کنید که این کارمزد به شکل توکن BNB است. همانطور که گفتیم، این شبکه، قراردادهای هوشمند پشتیبانی نمیکند.
توکنهایی که در بایننس چین با استانداردهای BEP-2 و BEP-8 صادر میشوند، قابلیت تبدیل شدن به استاندارد BEP-20 را دارند. این استاندارد جدید، عملکردهایی مشابه استاندارد ERC-20 اتریوم را پیادهسازی میکند. برای جابجایی راحت توکنها میان این دو شبکه (از BEP-2 به BEP-20 و بالعکس)، میتوان از کیف پول بایننس چین (Binance Chain Wallet) استفاده نمود.
BEP-20، به توسعه دهندگان اجازه میدهد توکنهای دیجیتالی چندمنظوره را ایجاد کنند. این استاندارد با فراهم آوردن قابلیت سازگاری با قراردادهای هوشمند و دیگر استانداردهای توکنی مانند ERC-20، بستری مطمئن برای توسعه اپلیکیشنهای غیرمتمرکز (DApps)، بازیها، و سایر خدمات بلاکچینی ارائه میدهد.
یکی دیگر از ویژگیهای برجسته شبکه BEP-20، سرعت بالای انجام تراکنشها است. مدت زمان تشکیل یک بلاک در این شبکه، 3 ثانیه است.
علاوه بر این، BEP-20 امکان پیادهسازی داراییهای بومی سایر شبکهها به صورت توکنهای BEP-20 را فراهم میآورد، که به این توکنها اصطلاحاً توکنهای پگ شده (Peggy Coin) گفته میشود. توانایی پگ کردن توکنها از شبکههای دیگر به BSC، مزایای کاهش هزینههای تراکنش و استفاده از سرعت بالای شبکه هوشمند بایننس را به همراه دارد.
همانطور که میدانید آدرس کیف پولهای مربوط به شبکه بایننس اسمارت چین و بایننس چین با یکدیگر متفاوت هستند؛ آدرسهای BEP-2 با bnb و آدرسهای BEP-20 با 0x شروع میشوند.
همانطور که گفته شد، بایننس اسمارت چین به عنوان یک زیرساخت بلاکچینی، امکانات گستردهای را برای توسعه و استفاده از برنامههای غیرمتمرکز فراهم میآورد. برای دسترسی و تعامل با این شبکه، ابتدا نیاز به یک کیف پول دیجیتال وجود دارد.
پس از انتخاب کیف پول، این شبکه که در حال حاضر با نام BNB Smart Chain شناخته میشود را به آن اضافه کنید. سپس اگر رمزارز شما، یک توکن BEP-20 است، کافیست آن را به آدرس بایننس اسمارت چین خود در کیف پول خودتان منتقل کنید. اما اگر رمزارز شما، یک توکن مبتنی بر سایر شبکهها است، باید هنگام برداشت آن، قسمت انتخاب شبکه، استاندارد BEP-20 را انتخاب کنید. البته به شرطی که صرافی از دارایی موردنظر شما در شبکه BEP-20 پشتیبانی کند. در غیر این صورت، باید دارایی خودتان را با یک توکن BEP-20 مانند BNB مبادله و سپس به کیف پول خودتان منتقل کنید.
اگر میخواهید این دارایی را از طریق کیف پول خودتان به شبکه بایننس اسمارت چین منتقل کنید، میتوانید از پل استفاده کنید. پلها، توکن شما در شیکه مقصد را قفل و نسخه رپد شده آن را در شبکه مقصد تولید میکند و در اختیار شما قرار میدهد.
طیف وسیعی از کیف پولهای دیجیتال از شبکه بایننس اسمارت چین پشتیبانی میکنند. همانطور که میدانید کیف پولهای ارزهای دیجیتال را میتوان بر اساس نوع استفاده و نیازهای امنیتی به دو دسته کلی کیف پولهای سرد و کیف پولهای گرم تقسیم کرد. در ادامه به معرفی و بررسی برخی از کیف پولهای مورد استفاده در شبکه بایننس اسمارت چین خواهیم پرداخت.
کیف پولهای گرم به دلیل قابلیت دسترسی آسان و مستمر به شبکه بلاکچین، برای کاربرانی که به دنبال تعامل فعال با این شبکهها هستند، ایدهآل میباشند. این کیف پولها اغلب به صورت نرمافزارهای تلفن همراه یا افزونههای مرورگر ارائه میشوند.
کیف پولهای سرد، معمولا به شکل یک قطعه فیزیکی هستند و کلیدهای خصوصی به صورت آفلاین در آنها ذخیره میشوند. البته کلید خصوصی تا هنگامی که کیف پول سختافزاری را به یک رایانه یا موبایل متصل نشود، آفلاین خواهد ماند. زمانی که شما بخواهید تراکنش انجام دهید، کلید خصوصی شما در اختیار نرمافزاری است که قرار است نراکنش شما را در بلاکچین ثبت کند. پیشنهاد میکسنم حتما مقاله کیف پول سرد در رسانه بلاکپست را مطالعه کنید تا بینش عمیقتری از نحوه کار و معایب آن بدست آورید. لجر (Ledger) و ترزور (Trezor) نمونههایی از کیف پولهای سرد در بازار هستند و امکان ذخیرهسازی آفلاین ارزهای دیجیتال و توکنها را فراهم میآورند.
بدون شک یکی از مهمترین عوامل جذب کاربران و توسعهدهندگان به بلاکچین بایننس اسمارت چین، کارمزد تراکنشها در این شبکه است. این شبکه با ارائه کارمزدهای نسبتاً پایین و زمان پردازش سریع تراکنشها، فرصتهای قابل توجهی را برای انجام فعالیتهای مختلف فراهم آورده است.
کارمزدهای شبکههای مختلف نقش مهمی در تصمیمگیری توسعهدهندگان و کاربران برای انتخاب بستر اجرای پروژهها و انجام تراکنشهایشان دارد. شبکه بایننس اسمارت چین با استاندارد BEP-20 به دلیل کارمزدهای بسیار پایینخود در مقایسه با ERC-20 و حتی BEP-2، برای بسیاری از توسعهدهندگان و کاربران، انتخابی اقتصادی و جذاب به نظر میرسد.
کارمزدهای نسبتاً بالا در شبکه ERC-20، به ویژه در زمانهایی که شبکه با ازدحام تراکنشها مواجه است، میتواند برای برخی پروژهها و کاربردها را با مشکل و محدودیتهایی روبهرو کند. به عنوان مثال، کارمزد تراکنش در شبکه BEP-20 میتواند تنها چند سنت باشد، در حالی که در شبکه ERC-20، هزینهها ممکن است به دهها یا صدها دلار برسد.
بایننس اسمارت چین یکی از معروفترین بسترهای بلاکچین است و در مقابل بسیاری از مزایایی که دارد، با چالشهایی نیز همراه است. در ادامه برخی از مزایا و معایب بایننس اسمارت چین بررسی شده است.
BSC با پشتیبانی از قراردادهای هوشمند، فضای مناسبی را برای پروژه های جدید فراهم کرده است؛ بعضی از این پروژهها کپی کامل یا جزئی از پروژههای معتبر اتریوم هستند که با تغییر نام و لوگو، سعی در جذب سرمایهگذاران دارند. بعضی دیگر از این پروژهها برای کلاهبرداری از روشهای مانند rug pull، honeypot ،exit scam و minting استفاده میکنند.
BSC فقط 21 ولیدیتور را برای هر بلاک انتخاب میکند که این تعداد نسبت به سایر شبکههای DPoS کمتر است. در حقیقت، صرافی بایننس نقش مهمی در بررسی و انتخاب ولیدیتورها دارد؛ این موضوع ممکن است با اصول غیرمتمرکزی بلاکچین در تضاد باشد و به کاهش اعتماد شبکه منجر شود. این فرآیند باعث میشود که قدرت و منافع در دست چند نفر قرار گیرد و فرصتهای رقابتی برای سایر ولیدیتورها کاهش یابد.
سیستمهای متمرکز به خطاهای سیستمی، حملات، دستورات تطبیقی و حتی هکها حساستر هستند. با این حال، باید به این نکته توجه داشت که دقیقا همین تضاد بزرگ، زمان بلاک کوتاه و هزینه تراکنش کم را فراهم میکند که بزرگترین مزیت BSC است.
در ابتدا، این پروژهها به عنوان جایگزین بازارهای مالی پرریسک مانند فیوچرز ارائه شدند؛ اما در عمل، بسیار نامطمئن و خطرناک هستند. در واقع، این توکنها باید درخلاف جهت یکدیگر حرکت کنند اما گاها با دستکاری بازار، همزمان قیمت آنها ریزش یا صعود میکند؛ با این رخداد، هم کسانی که توکن لانگ دارند و هم کسانی که توکن شورت دارند متحمل ضرر میشوند.
بایننس اسمارت چین با ارائه قابلیتهای منحصر به فرد خود فرصتهای گستردهای را برای توسعه پروژههای متنوع فراهم کرده است. سازگاری این بستر با ماشین مجازی اتریوم باعث شده که توسعهدهندگان و سرمایهگذاران بیشماری به این شبکه جذب شوند.
در ادامه، برخی از کاربردهای بایننس اسمارت چین در پروژههای مختلف ارائه شده است.
بایننس اسمارت چین با فراهم کردن امکانات ویژهای مانند هزینههای تراکنش پایین، سرعت بالای تراکنش و قابلیتهای اجرای قراردادهای هوشمند، زمینهساز توسعه گسترده برنامههای غیرمتمرکز از سرویسهای مالی گرفته تا برنامههای اجتماعی و سرویسهای پیامرسانی شده است. این دپها میتوانند در حوزههای مختلفی مانند بازیها، بازارهای مالی غیرمتمرکز (DeFi)، بازارهای NFT و سایر بخشها فعالیت کنند.
بایننس اسمارت چین به عنوان میزبانی برای تعداد زیادی از بسترهای دیفای شامل صرافیهای غیرمتمرکز (DEX)، پلتفرمهای وامدهی، استیکینگ و فارمینگ (Yield Farming) شناخته میشود. پنکیک سواپ (PancakeSwap) یکی از صرافیهایی است که به کاربران اجازه انجام تراکنشها را با کارمزدهای پایینتر و سرعت بالاتر نسبت به شبکه اتریوم فراهم کرده است.
پنکیک سواپ به عنوان محبوبترین پروژه بر روی زنجیره هوشمند بایننس، نقش یک صرافی غیرمتمرکز را با استفاده از مدل بازارساز خودکار (AMM) ایفا میکند. این بستر که عملکردی مشابه با یونی سواپ (UniSwap) و سوشی سواپ (SushiSwap) در شبکه اتریوم را دارد، به کاربران امکان میدهد تا به مبادله توکنهای BEP-20 پرداخته و با تامین نقدینگی در استخرهای نقدینگی متنوع، درآمد کسب نمایند. البته این صرافی از طیف وسیعی از شبکهها پشتیبانی میکند.
بایننس اسمارت چین همچنین برای توسعه و راهاندازی بازارهای توکنهای غیر قابل تعویض (NFT) استفاده میشود. این بسترها به هنرمندان، طراحان و خلاقان اجازه میدهند تا آثار خود را به صورت دیجیتالی ثبت و به فروش برسانند.
با افزایش علاقه به بازیهای بلاکچینی، بایننس اسمارت چین به دلیل کارمزدهای پایین و زمان تایید تراکنش سریع محیطی ایدهآل برای توسعه و اجرای این نوع بازیها ظهور کرده است. این بسترها اغلب از مکانیزمهای Play-to-Earn استفاده میکنند، که در آن بازیکنان میتوانند از طریق مشارکت فعال در بازی، داراییهای دیجیتالی کسب کنند.
پلها، امکان تعامل میان زنجیرهای را فراهم آورده و به کاربران اجازه میدهد با بلاکچینهای مختلف در تعامل باشند. بایننس اسمارت چین در کنار کاهش هزینهها و افزایش سرعت، مورد توجه توسعهدهندگان و کاربرانی قرار گرفته است که در اکوسیستم بلاکچین به دنبال اجرای پروژههای بلاکچینی با نیازهای متنوع هستند. آنها میتوانند به راحتی داراییهای خود را بین شبکههای مختلف انتقال داده و در فرصتهای سرمایهگذاری موجود در هر دو اکوسیستم شرکت کنند.
در اوایل سال 2021، بایننس اسمارت چین به عنوان یک جایگزین مناسب برای اتریوم به دلیل هزینههای بالای تراکنشهای اتریوم در دنیای پروژههای بلاکچین به شهرت رسید. بایننس اسمارت چین، با قابلیت سرعت بالا، گس پایین، سازگاری با ماشین مجازی اتریوم و پشتیبانی از پروژههای مختلف، به سرعت به یک شبکه جذاب برای توسعهدهندگان و کاربران تبدیل شده است. این شبکه از الگوریتم اجماع PoSA که ترکیبی از DPoS و PoA است استفاده میکند که این الگوریتم با توجه به نیازهای بازار، مزایا و معایب خود را دارد. در این مقاله نقاط قوت و ضعف این شبکه بررسی شده و همچنین مقایسهای بین این شبکه و رقیب اصلی آن یعنی شبکه اتریوم، انجام شده است.
شیما یزدانی نویسنده محتوا و معاملهگر (تریدر) در زمینه ارزهای دیجیتال هستم. دارای مدرک دکتری مکانیک (گرایش تبدیل انرژی) از دانشگاه حکیم سبزواری و 4 سال سابقه در امر ...