ارز دیجیتالامکان ندارد در حوزه ارزهای دیجیتال فعالیت کرده باشید اما نامی از ریپل نشنیده باشید. ریپل (Ripple) یکی از معروف‌ترین و بحث‌برانگیزترین پلتفرم‌ها در دنیای ارزهای دیجیتال است که با هدف بهبود و تسهیل تراکنش‌های مالی بین‌المللی ایجاد شده است.
در این مقاله، به بررسی ریپل، محصولات آن، توکن XRP و حواشی آن خواهیم پرداخت. مطالعه این مقاله می‌تواند برای کسانی که می‌خواهند به خوبی با ریپل آشنا شوند و علاقمندان به سرمایه‌گذاری بر روی این ارز مفید باشد.
برخلاف تصورات اکثر مردم، ریپل یک ارز دیجیتال نیست، بلکه نام شرکتی است که به توسعه فناوری‌های مالی و پرداخت‌های بین‌المللی می‌پردازد. این پلتفرم، برخلاف بیتکوین و بسیاری از ارزهای دیجیتال دیگر که با هدف از بین بردن واسطه بانک‌ها است، تمرکز خود را بیشتر بر روی همکاری با بانک‌ها و مؤسسات مالی بزرگ گذاشته است. عموم مردم بیشتر ریپل را به عنوان یک ارز دیجیتال می‌شناسند، اما داستان ریپل بسیار گسترده‌تر از آن است. توکن XRP تنها یکی از محصولات این شرکت می‌باشد.
بیشتر بخوانید: آینده ارز ریپل چگونه خواهد شد؟ پیش بینی قیمت ریپل
ریپل، با هدف بهبود فرآیندهای پرداخت بین‌المللی و کاهش هزینه‌های مربوطه، مجموعه‌ای از محصولات را توسعه داده است که تحت عنوان ریپل‌نت (RippleNet) شناخته می‌شوند. این محصولات با بهره‌گیری از فناوری بلاک چین، به بانک‌ها و مؤسسات مالی امکان می‌دهند که تراکنش‌های خود را سریع‌تر و با هزینه کمتر انجام دهند. اما آیا واقعا به هدف خود رسیده‌اند؟
هدف RippleNet رقابت با سیستم بانکی سوییفت (Swift) برای انتقالات مالی برون‌مرزی می‌باشد؛ زیرا این پرداخت‌ها معمولا بسیار زمان‌بر و هزینه‌بر خواهند بود.
RippleNet خود از ادغام سه محصول دیگر تشکیل شده است: xRapid، xCurrent و xVia.
xCurrent نرم‌افزار شرکت ریپل است که به بانک‌ها امکان تسویه پرداخت‌های برون‌مرزی، پیگیری و تاییدات سریع را می‌دهد. این نرم‌افزار با کاهش هزینه‌های تسویه حساب و تطبیق با چارچوب‌های مدیریت ریسک و امنیت اطلاعات بانک‌ها، به آنها کمک می‌کند تا خدمات جدید پرداخت‌های بین‌المللی را ارائه دهند.
xRapid که یک سرویس نقدینگی است و از توکن XRP به عنوان ارز واسط استفاده می‌کند، به بانک‌ها امکان می‌دهد تا بدون نیاز به نگهداری ارزهای اضافی، پرداخت‌های بین‌المللی خود را سریع‌تر و ارزان‌تر انجام دهند.
xVia نیز رابط برنامه‌نویسی کاربردی (API) است که اتصال و تعامل بین xCurrent و xRapid را فراهم می‌کند و به کاربران امکان می‌دهد تا پرداخت‌های جهانی را با اطلاعات کامل و شفافیت بالا ارسال کنند.
برخی از سیستم‌های توسعه‌یافته توسط ریپل نیازی به استفاده از توکن XRP ندارند؛ به عنوان مثال، سیستم‌های پرداخت xCurrent و xVia بدون نیاز به XRP عمل می‌کنند. اما برخلاف این محصولات، xRapid که یک راه‌حل نقدینگی بر اساس تقاضا برای بانک‌ها در انجام تبادلات ارزی است، نیازمند استفاده از توکن XRP است. با این حال، داشتن توکن XRP به معنای داشتن سهمی در شرکت ریپل نیست و XRP برای همه محصولات ریپل ضروری نیست. با این وجود، ارزش توکن XRP معمولا با موفقیت و عملکرد شرکت ریپل و محصولات آن همبستگی دارد.
بیشتر بخوانید: پیش بینی ریپل 500 دلاری | شانس ریپل (XRP) برای رسیدن به قیمت 500 دلار چقدر است؟
در سال 2011، جد مک‌کیلب، دیوید شوارتز و آرتور بریتو با هدف رفع محدودیت‌های بیتکوین، شروع به توسعه دفتر کل XRP کردند. در سال 2012، با راه‌اندازی دفتر کل XRP، توکن اصلی آن به نام XRP به منظور پشتیبانی از عملکرد این سیستم ایجاد شد. این سه توسعه‌دهنده به همراه کریس لارسن، شرکت اوپن‌کوین (Open Coin) را تاسیس کردند و با همکاری یکدیگر، دفتر کل و توکن XRP را به بازار عرضه کردند. هدف از ایجاد دفتر کل XRP مشابه با دیدگاه ساتوشی ناکاموتو، خالق بیت کوین، یعنی تسهیل، تسریع و ایمن‌سازی تراکنش‌های جهانی بود. تفاوت کلیدی این سیستم با بیتکوین در این است که دفتر کل XRP بیشتر به سمت کسب‌وکارها و بانک‌ها هدایت شده، اگرچه همه افراد می‌توانند از آن استفاده کنند. پروژه اولیه با نام ریپل شامل توکن XRP، مکانیسم اجماع ریپل، پروتکل تراکنش و شبکه آن بود. شرکت اوپن‌کوین که در توسعه دفتر کل XRP نقش داشت، به ریپل لبز تغییر نام داد (که اکنون به ریپل معروف است) و همچنان در این پروژه منبع‌باز مشارکت دارد.همچنین، در سال 2020، بنیاد XRP ledger با حمایت مالی از طرف ریپل و چند شرکت دیگر تاسیس شد تا نگهداری و توسعه این سیستم را ادامه دهد.
اینکه ریپل چقدر به هدف خود پایبند بوده و چه موفقیت‌هایی کسب کرده جای بحث زیادی دارد، اما گزارش‌ها حاکی از آن است ریپل عملا یک پروژه شکست خورده است و بانک‌ها و موسساتی هم که گفته می‌شود از این سیستم استفاده می‌کنند، صرفا از این شرکت پول تبلیغات گرفته‌اند و یا فقط در مرحله آزمایشی از آن استفاده کرده‌اند.
بیشتر بخوانید: گوین وود (گاوین وود) کیست؟ با خالق پولکادات آشنا شوید
ارز دیجیتال XRP بر روی شبکه XRP Ledger کار می‌کند و توکن بومی این شبکه برای پرداخت کارمزدها و انتقال ارز محسوب می‌شود. این شبکه برخلاف بیتکوین که دارای مکانیسم اجماع اثبات کار و اتریوم که دارای مکانیسم اجماع اثبات سهام می‌باشد، دارای مکانیسم اجماع منحصر به فرد خود، Unique Node List، می‌باشد. در این مکانیزم، تایید تراکنش‌ها توسط مجموعه‌ای از اعتبارسنج‌ها انجام می‌شود که توسط ریپل انتخاب شده و در لیست قرار می‌گیرند. این مسئله نگرانی‌ها و انتقادهایی را مبنی بر متمرکز بودن شبکه برمی‌انگیزند.
در انتقال‌های ارزی بین‌المللی، یک موسسه می‌تواند از این توکن به عنوان پلی میان دو نوع ارز فیات مختلف استفاده نماید. این فرآیند به این صورت است که موسسه ابتدا ارز فیات خود را به XRP تبدیل می‌کند و سپس این XRP را از طریق شبکه‌ی XRP Ledger به موسسه مالی در کشور مقصد ارسال می‌کند. در کشور مقصد، موسسه مالی دریافت‌کننده، XRP را به ارز فیات مورد نظر تبدیل می‌کند. این روش نه تنها زمان انتقال را به چند ثانیه کاهش می‌دهد، بلکه هزینه‌های مرتبط با تبدیل و انتقال ارز را نیز به طور قابل توجهی کاهش می‌دهد. برای موفقیت این فرآیند، وجود نقدینگی کافی در هر دو کشور ضروری است تا تبدیل ارزها به سرعت و با نرخ مناسب انجام شود.
موضوع غیرمتمرکز بودن توکن XRP و شبکه XRP Ledger موضوعی پیچیده و بحث‌برانگیز است.
از یک طرف، XRP یک ارز دیجیتال است که بر روی بلاکچین XRP Ledger فعالیت می‌کند و از تکنولوژی دفتر کل توزیع شده (DLT) بهره می‌برد. این بدان معناست که تراکنش‌های XRP توسط شبکه‌ای از نودها (گره‌ها) تایید و ثبت می‌شوند، که در تئوری نشان‌دهنده نوعی از عدم تمرکز است. اما از طرف دیگر، مکانیزم اجماع XRP Ledger، که از Unique Node List یا UNL استفاده می‌کند، یکی از مواردی است که باعث متمرکز بودن این شبکه می‌شود.
مکانیزم اجماع در XRP Ledger به جای استفاده از سیستم اثبات کار (PoW) مانند بیتکوین و یا اثبات سهام (PoS) در اتریوم از پروتکل اجماع ریپل (Ripple Consensus Protocol) استفاده می‌کند. این پروتکل از لیستی از نودها به نام Unique Node List برای تایید تراکنش‌ها استفاده می‌کند.
نودهای موجود در UNL توسط شرکت ریپل پیشنهاد می‌شوند و تغییرات در این لیست نیز توسط ریپل کنترل می‌شود. این تمرکز کنترل بر UNL به شرکت ریپل اجازه می‌دهد تا تاثیر زیادی بر روند اجماع و تایید تراکنش‌ها داشته باشد، که به معنای تمرکز بیشتر در مقایسه با شبکه‌هایی مانند بیتکوین و اتریوم است که هر فرد یا سازمانی می‌تواند به عنوان یک نود مستقل در آن شرکت کند.
یکی دیگر از مواردی که بیانگر تمرکز توکن XRP می‌باشد، نحوه عرضه و توزیع آن می‌باشد. ریپل 100 میلیارد واحد توکن XRP ایجاد کرد که از این مقدار 80 میلیارد واحد به شرکت ریپل اختصاص یافت و 20 میلیارد واحد به بنیان‌گذاران و تیم اصلی تعلق گرفت.
از 80 میلیارد واحد توکن، 55 میلیارد واحد در یک حساب امانی قفل شد تا به تدریج و با نرخ 1 میلیارد واحد در ماه آزاد شود. 25 میلیارد واحد باقی‌مانده نیز برای توسعه، بازاریابی و ترویج استفاده شد. البته به این نکته نیز توجه داشته باشید که در اختیار داشتن حجم زیادی از توکنها توسط سازنده‌ها نمی‌تواند به خودی خود نقطه ضعفی در عدم تمرکز پروژه باشد، بلکه نحوه مدیریت و عملکرد سازنده‌ها این موضوع را روشن می‌کند. در خصوص ریپل بارها مشاهده شده است که این شرکت در صعودهای بازار دست به فروش زده که منجر به ریزش بازار و متضرر شدن عموم مردم شده است.
در دسامبر 2020، کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) از شرکت ریپل، مدیرعامل آن، برد گارلینگهاوس و هم‌بنیان‌گذار آن، کریس لارسن، به اتهام فروش اوراق بهادار ثبت‌نشده به ارزش بیش از 1.3 میلیارد دلار شکایت کرد. این شکایت بیان می‌کند که توکن XRP، برخلاف ادعای ریپل که آن را به عنوان یک ارز دیجیتال معرفی کرده است، باید به عنوان یک اوراق بهادار تلقی شود و در نتیجه، نیازمند ثبت و پیروی از مقررات مربوط به اوراق بهادار است. ریپل این اتهامات را رد کرده و معتقد است که XRP یک ارز دیجیتال مشابه بیتکوین و اتریوم است که توسط SEC به عنوان اوراق بهادار شناخته نمی‌شوند. این شرکت همچنین ادعا می‌کند که SEC به درستی مشخص نکرده است که چرا XRP باید به عنوان یک اوراق بهادار در نظر گرفته شود و این اقدام را تلاشی برای ایجاد ابهام و ضربه به نوآوری در حوزه ارزهای دیجیتال می‌داند.
در ژوئیه 2023، دادگاه به طور جزئی به نفع ریپل حکم داد و اعلام کرد که فروش XRP به عموم از طریق صرافی‌ها به عنوان اوراق بهادار تلقی نمی‌شود، اما فروش به نهادهای موسسات به عنوان اوراق بهادار غیرمجاز شناخته شد. این تصمیم یک پیروزی نسبی برای ریپل بود و باعث افزایش قیمت XRP شد. با این حال، پرونده همچنان در جریان است و SEC قصد دارد به بخش‌هایی از حکم اعتراض کند. نتیجه نهایی این پرونده می‌تواند تاثیرات مهمی بر قوانین و مقررات ارزهای دیجیتال داشته باشد.
یکی از برجسته‌ترین مزایای XRP سرعت بالای تراکنش‌ها است؛ شرکت ریپل ادعا می‌کند تراکنش‌ها در شبکه ریپل به طور معمول در سه ثانیه تکمیل می‌شوند و می‌تواند تا 1500 تراکنش در ثانیه را پردازش کند. علاوه بر این، هزینه‌های تراکنش در شبکه ریپل بسیار پایین است که این امر آن را به گزینه‌ای مناسب برای انتقالات مالی بین‌المللی تبدیل می‌کند. گرچه این موارد درصورتی اثبات می‌شوند که این شبکه به شکلی پویا و فعال دارای تراکنش‌های زیادی باشد؛ زیرا در چنین شرایطی است که پتانسیل‌های واقعی یک شبکه خود را نشان می‌دهند.
اولین گام برای خرید یک ارز دیجیتال تبدیل ارز فیات به ارز دیجیتال می‌باشد و رایج‌ترین روش برای این کار استفاده از صرافی‌های متمرکز می‌باشد. شما می‌توانید مستقیما از همان صرافی ارز مورد نظر خود را خریداری کنید. اما اگر حجم خرید شما زیاد است ممکن است نقدینگی صرافی کافی نباشد. در این صورت بهتر است ابتدا یک استیبل‌کوین و یا اتریوم خریداری کرده و پس از انتقال آنها به کیف پول ارز دیجیتال خود می‌توانید از طریق یک صرافی غیرمتمرکز ارز XRP و یا نسخه رپدشده آن را بخرید.
بیشتر بخوانید: آموزش خرید و فروش ارزهای دیجیتال
از آنجایی که این ارز توکن بومی شبکه XRP Ledger می‌باشد، طبیعتا از کیف پول‌هایی می‌توانید استفاده کنید که از این شبکه پشتیبانی می‌کنند. همچنین این ارز دارای نسخه‌هایی بر دیگر شبکه‌ها همچون شبکه بی‌ان‌بی چین می‌باشد. به همین منظور، می‌توانید از کیف پول‌هایی که از این شبکه‌ها نیز پشتیبانی می‌کنند، استفاده نمایید.
نکته بسیار مهمی که در رابطه با کیف پولها وجود دارد این است که حتما پیش از استفاده از کیف پولها در مورد امنیت، رضایت کاربران و نحوه استفاده از آنها تحقیق کنید. نکات امنیتی که باید در رابطه با کیف پولها بدانید یکی از ضروری‌ترین مسائلی است که هر فعال حوزه رمزارزها باید آنها را بداند، زیرا اگر این نکات مهم رو رعایت نکنید، دارایی هایتان همواره در معرض خطر خواهند بود.
ریپل با هدف تسهیل پرداخت‌های بین‌المللی و ارائه راه‌حل‌های مالی نوآورانه، پا به عرصه ارزهای دیجیتال گذاشت. هرچند گذر زمان مشخص نمود که این شرکت انتفاعی در اجرای اهداف خود نتوانسته به خوبی عمل کند. در این مقاله آموختیم که این پلتفرم با چالش‌های متعددی از جمله تمرکزگرایی، مشکلات قانونی و نقدهایی بر کاربرد عملی خود مواجه است. همچنین، ارز دیجیتال XRP نیز تحت تاثیر همین مسائل قرار دارد. این ارز علی‌رغم اینکه از نظر مارکت کپ بین ده ارز برتر قرار دارد، بازار کم‌تحرکی دارد. به همین دلیل، توصیه می‌شود سرمایه‌گذاران و فعالان حوزه رمزارزها پیش از خرید هر ارزی تحقیق کاملی انجام دهند و به رتبه‌بندی ارزها اکتفا نکنند.
تقریبا در سال 98 با ارزهای دیجیتال آشنا شدم و تنها چیزی که ازش می‌دونستم فقط ترید بود؛ تقریبا مثل همه کسایی که برای اولین بار با این حوزه آشنا میشن. اما هرچه بیشتر تو ...
