ارز دیجیتالقیمت ارزهای دیجیتال عمدتا با نوسان‌هایی غیرقابل پیش‌بینی همراه هستند. بنابراین، نیاز به یک پناهگاه امن برای حفاظت از دارایی‌ها در بازار پرنوسان کریپتو ضروری است. اینجاست که استیبل کوین‌ها در نقش یک پول دیجیتالی که قیمت آن نسبت به یک دارایی دیگر تقریبا ثابت است، وارد می‌شوند. یکی از این استیبل‌کوین‌ها که اکنون بیشترین مارکت کپ یا ارزش بازار را در اختیار دارد، تتر است. با این حال، تتر یکی از بحث برانگیزترین و پرحاشیه‌ترین استیبل‌کوین‌ها نیز می‌باشد. این مقاله به شما کمک می‌کند تا هر اطلاعاتی را که نیاز است در مورد تتر بدانید، بدست آورید.
بیشتر بخوانید: ارز دیجیتال چیست؟
USDT یک استیبل‌کوین است که توسط شرکت تتر لیمیتد (Tether Limited) صادر می‌شود. هدف یک استیبل‌کوین، همانطور که از نامش پیداست، به حداقل رساندن نوسان قیمتی و پایدار یا ثابت نگهداشتن ارزش آن نسبت به یک دارایی دیگر است. این دارایی می‌تواند یک ارز فیات، طلا، ارز دیجیتال و غیره باشد.
با این حال ارزش USDT یا همانطور که در میان عموم به نام تتر نیز آن را می‌شناسند، به دلار آمریکا (USD) پگ شده (Pegged) است. منظور از پگ شدن، پیوند یا وابستگی قیمتی به یک دارایی است. به بیانی ساده‌تر، USDT طوری طراحی شده است که یک واحد از آن، ارزشی معادل با 1 دلار آمریکا داشته باشد.
به جهت اینکه قیمت تتر، نسبت یک به یک خود را با دلار آمریکا حفظ کند، شرکت تتر باید دارایی‌هایی را به عنوان ذخیره نگهداری کند تا از قیمت تتر پشتیبانی کند. بنابراین شرکت تتر، علاوه بر اینکه مسئول صدور یا ضرب توکن‌های USDT است، وظیفه مدیریت ذخایر و حفظ پیوند یا وابستگی قیمتی آن با دلار آمریکا را نیز بر عهده دارد.
تتر مانند یک بانک مرکزی، سکه‌های خودش را چاپ یا به عبارتی ضرب می‌کند و سپس این سکه‌ها رو می‌فروشد. اما نکته اینجاست که هر تتر صادر شده از طریق یک دارایی با ارزش یک دلار آمریکا (آنطور که شرکت تتر ادعا می‌کند) پشتیبانی می‌شود.
در وایت پیپر شرکت تتر لیمیتد، چرخه تولید یا ایجاد یک تتر و سپس بازخرید (Redeemption) آن را از طریق تصویر زیر روایت می‌کند:
منظور از بازخرید استیبل‌کوین این است که کاربر استیبل‌کوین خود را به معادل خارج از زنجیره‌ی آن تبدیل کند. به طور مثال، کاربران می‌توانند ده واحد از تتر خود را پس بدهند و 10 دلار آمریکا دریافت کنند.
هدف از عرضه و راه‌اندازی تتر، ارائه‌ی یک ارز دیجیتال مبتنی بر بلاکچین است که قیمت آن تقریبا ثابت و برابر با یک دلار آمریکا می‌باشد. فرض کنید شما دارای 100 واحد ارز A هستید و روند بازار به سمت کاهش قیمت این ارز پیش می‌رود. اکنون برای اینکه از ارزش دلاری دارایی‌های خود محافظت کنید، باید آن را به یک ارز ثابت یا استیبل کوین تبدیل کنید. تتر؛ یکی از استیبل کوین‌هایی است که این امکان را برای شما فراهم می‌کند تا مانع از کاهش ارزش دلاری دارایی‌های دیجیتال شما شود.
به بیان ساده‌تر، هدف تتر این است که هر واحد USDT همیشه و فارغ از شرایط بازار، قابل معامله با (تقریبا) یک دلار آمریکا باشد. تتر یک ارتباط یا پل دنیای رمزارزها و پول فیات ایجاد می‌کند.
علاوه بر این تتر نقدینگی (قابلیت تبدیل‌پذیری بین پول فیات و رمزارزها) را در صنعت ارزهای دیجیتال فراهم می‌آورد. عمده صرافی‌های کریپتو، رمزارزهای لیست شده خودشان را با USDT به صورت جفت معاملاتی در می‌آورند. ثابت بودن قیمت تتر، سبب می‌شود تا این استیبل کوین به یک گزینه محبوب برای خرید ارزهای دیجیتال تبدیل شود.
این ارز دیجیتال در 6 اکتبر 2014 با نام Realcoin توسط براک پیرس (Brock Pierce)، ریو کالینز (Reeve Collins) و کریگ سلرز (Craig Sellars) راه‌اندازی شد. در 20 نوامبر 2014، ریو کالینز، مدیرعامل سابق تتر، اعلام کرد که نام توکن آن‌ها از Realcoin به تتر (USDT) تغییر خواهد کرد. تتر، در ابتدا، از طریق پروتکل Omni layer بر روی بلاکچین بیت‌کوین صادر می‌شد، اما اکنون بلاکچینهای مختلفی همچون اتریوم، ترون، الگورند و ایاس از این استیبل‌کوین پشتیبانی می‌کنند.
هدف تتر این است که 1 USDT با یک دلار آمریکا قابل جایگزین یا مبادله باشد. برای انجام این کار، ذخایری را برای پشتیبانی از قیمت توکن‌هایی که صادر کرده است، نگهداری و حفظ می‌کند. این مساله سبب می‌شود که خریداران تتر اطمینان حاصل می‌کنند که هر زمان که بخواهند می‌توانند پول خودشان را پس بگیرند.
در وایت پیپر تتر بیان شده است که هر توکن صادر شده توسط این شرکت با ارز فیات پشتیبانی می‌شود. اما در فوریه 2019 در سایت خود اعلام کرد تتر توسط ذخایری پشتیبانی می‌شود که شامل ارز فیات و معادل‌های وجه نقد می‌باشد. در آپریل همان سال، وکیل تتر اقرار کرد که تنها 74 درصد از استیبل‌کوین‌های USDT، دارای پشتوانه هستند. (منبع)
تتر در چند سال اخیر شروع به انتشار گزارش‌های اثبات ذخایر (Proof of Reserve) کرده است. تصویر زیر جزییات ذخایر شرکت تتر را از آخرین گزارش اثبات ذخایر آن نشان می‌دهد که مربوط به 30 سپتامبر 2023 است و توسط شرکت حسابرسی BDO ایتالیا انجام شده است. این ذخایر، ترکیبی از دارایی‌های مختلف هستند و تمام آن‌ها پول نقد نیستند. دارایی‌های موجود در ذخایر تتر شامل پول نقد، وام‌های وثیقه‌دار، اوراق قرضه شرکتی، اوراق بازرگانی قابل معامله، فلزات گرانبها، بیت‌کوین و غیره می‌باشد.
بنابراین، این جمله که USDT کاملا توسط دلار آمریکا پشتیبانی شده است، گمراه کننده است. بهتر است بگوییم تتر توسط ذخایری از دارایی‌های مختلف پشتیبانی شده است. به طور کلی، هیچ‌گاه نمی‌توان از میزان و نوع ذخایر نگهداری شده توسط شرکت‌های صادرکننده استیبل‌کوین‌های متمرکز اطمینان حاصل کرد؛ حتی اگر گزارش‌های اثبات ذخایر توسط شرکت‌های معروف حسابرسی در دنیا انجام شده باشد. در یک مقاله در رسانه بلاک‌پست به محدودیت‌های گزارش‌های اثبات ذخایر اشاره کرده‌ایم.
از این‌رو، ما باید به شرکت‌های صادرکننده استیبل‌کوین‌های متمرکز، «اعتماد» کنیم که مقدار صحیحی از دارایی با قابلیت نقدشوندگی بالا را به عنوان ذخیره و به منظور پشتیبانی از قیمت استیبل‌کوین نگهداری می‌کنند.
اگر بخواهیم به مزیت‌های استفاده از تتر بپردازیم، می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
ثبات قیمتی: با توجه به پیوند USDT با دلار آمریکا، این ارز یک انتخاب قابل اعتماد برای معامله‌گران و سرمایه‌گذارانی است که به دنبال ذخیره نسبتاً پایدار ارزش در مواجهه با تلاطم بازار هستند.
نقدینگی زیاد: از آنجایی که USDT یکی از ارزهای پرمعامله است و در صرافی‌های زیادی معامله می‌شود، نقدینگی بالایی دارد و این امر، خرید، فروش یا معامله آن را برای کاربران آسان می‌کند.
پوشش ریسک: در زمان‌هایی که بازار پرنوسان است، کاربران اغلب از USDT به عنوان پوشش یا ابزاری برای مصونیت و محافظت از ارزش پول خودشان استفاده می‌کنند.
جفت ارز معاملاتی رایج: بسیاری از ارزهای دیجیتال با USDT یک جفت ارز معاملاتی در صرافی‌ها تشکیل داده‌اند.
عرضه در بلاکچینهای مختلف: توکن‌های تتر در طیف وسیعی از بلاکچین‌ها همچون الگوراند، اتریوم، ایاس، آوالانچ، تون، ترون، تزوس، پولکادات، سولانا و غیره عرضه شده است.
پشتیبانی از چندین پول فیات: شرکت تتر، علاوه بر USDT که معادل با دلار آمریکا است، استیبل کوین‌های دیگری نیز صادر می‌کند که قیمت آن‌ها معادل با ارزهای فیاتی همچون یورو (EUR)، پزوی مکزیک (MXN) و یوان برون مرزی چینی (CNH) است.
در رابطه با معایب تتر، می‌توان گفت:
فقدان شفافیت در رابطه با ذخایر تتر: همواره در مورد ذخایری که به عنوان پشتوانه برای تتر و هر استیبل کوین متمرکز دیگری همچون USDC نگهداری می‌شود، شک و شبهه وجود دارد؛ چراکه ساختار این ارزها متمرکز است و نمی‌توان با قطعیت در مورد نسبت 1 به 1 آن‌ها با پشتوانه‌شان نظر داد، حتی اگر شرکت‌های صادرکننده آن‌ها گزارشات حسابرسی خودشان را منتشر کنند. بنابراین ما باید به این شرکت‌ها (یا حسابرسان آن‌ها) اعتماد کنیم که ذخایر کافی برای پشتیبانی از قیمت ارزهایی که صادر شده است، نگهداری کرده‌اند.
حواشی پیرامون تتر: تتر یکی ارزهای پرحاشیه در بازار کریپتو محسوب می‌شود. پیش‌تر در قسمت تاریخچه تتر برخی از حواشی موجود را بازگو کردیم.
کنترل متمرکز: این استیبل کوین توسط یک شرکت متمرکز به نام تتر لیمیتد کنترل می‌شود. این بدان معناست که این ارز مستعد تمام خطراتی است که متوجه دیگر سیستم‌های متمرکز مالی نیز است. از جمله آن‌ها می‌توان به خطر دخالت دولت، کلاهبرداری و مسدودسازی ارزها اشاره کرد. به همین دلیل است که برخی از کاربران ترجیح می‌دهند که از استیبل کوین‌های غیرمتمرکز همچون دای (DAI) استفاده کنند.
در تصویر مربوط به وایت پیپر تتر کلمه «غیرمتمرکز | Decentrealized» به چشم می‌خورد. تتر ادعا می‌کند که یک روش مبادله‌ی غیرمتمرکز برای مبادله ارزش فراهم می‌کند. اما همانطور که اخیرا زیاد در مورد تتر می‌شنویم، مسدودسازی وجوه برخی کیف پول‌ها است. این موضوع دقیقا مخالف تعریف و هدف تمرکززدایی است.
این شرکت به تازگی همکاری خود با سازمان تحقیقات فدرال (FBI)، وزارت دادگستری آمریکا (DOJ) و سرویس مخفی آمریکا (Service Service) را تایید کرده است. بر اساس این سیاست‌های امنیتی، تتر قرار است که دارایی‌های تتر موجود در کیف پول‌هایی که در لیست سیاه دفتر کنترل سیاست‌های خارجی (OFAC) آمریکا قرار دارند را مسدود کنند. همکاری تتر با این سازمان‌ها یکی از دلایلی است که سبب شده است بالغ بر 435 میلیون دلار تتر از 326 کیف پول مسدود شود.
این سیاست تتر به وضوح، نشان می‌دهد که نگهداری ارزهای متمرکز تا چه اندازه خطرناک است؛ چراکه این گونه رمزارزها، توسط نهادهای متمرکز کنترل می‌شوند. بنابراین، دارایی‌های صادرشده توسط آن‌ها نیز کنترل می‌شود و ممکن است هر لحظه در خطر مسدود شدن قرار داشته باشند. خطر این مساله برای کاربران ایرانی به دلیل تحریم‌های آمریکا، دوچندان است. پیشنهاد می‌کنیم ویدیوهای مربوط به تتر را در پیج اینستاگرام بلاک پست پلاس مشاهده کنید.
طبق داده‌های پلتفرم دون (Dune)، تاکنون بیش از 1500 آدرس کیف پول در فهرست سیاه شرکت تتر قرار گرفته‌اند و کل تترهای مسدود شده نیز از 1 میلیارد دلار عبور کرده است.
برای خرید تتر از یک صرافی متمرکز باید ابتدا در یک صرافی ثبت نام کنید. در انتخاب صرافی دقت کنید و حتما مواردی همچون سوابق و اعتبار آن، نظرات کاربران، میزان کارمزد و حجم معاملات را در ارزیابی خود در نظر بگیرید. پس از ثبت نام و احراز هویت (ارائه مدارک هویتی و بانکی)، سرمایه ریالی خودتان را به صرافی واریز کنید. در مرحله بعد، در قسمت خرید تتر، ریال خودتان را به این رمزارز تبدیل کنید. فراموش نکنید که پس از خرید هر رمزارزی در یک صرافی، باید آن را به کیف پول شخصی خودتان منتقل کنید.
برای فروش تتر، باید ابتدا این رمزارز را از کیف پول شخصی خودتان برداشت و به صرافی موردنظرتان واریز کرده و سپس اقدام به فروش آن نمایید. بدین منظور، باید آدرس واریز تتر را از صرافی کپی و سپس در قسمت «برداشت» کیف پول خودتان جایگذاری کنید.
نکته مهم: تتر، رمزارزی است که در شبکه‌های مختلفی عرضه شده است و به عبارتی تحت استانداردهای متنوعی خرید و فروش می‌شود. بنابراین، هنگام برداشت تتر از کیف پول به صرافی باید به این نکته توجه داشته باشید که تتر موجود در کیف پول شما در چه شبکه‌ای قرار دارد. به طور مثال، اگر تتر شما در شبکه اتریوم است، باید آدرس واریزی که از صرافی کپی می‌کنید، مربوط به شبکه اتریوم یا استاندارد ERC-20 باشد.
حال در چنین شرایطی اگر شما فرضا آدرسی که در قسمت برداشت کیف پول خودتان وارد می‌کنید، مربوط به تتر با استاندارد BEP-20 (تحت شبکه بی‌ان‌بی اسمارت چین) باشد؛ به احتمال زیاد تترهای شما از بین می‌رود و به نوعی، غیرقابل دسترس می‌شود. بنابراین دقت داشته باشید که شبکه آدرسی که از صرافی متمرکز کپی می‌کنید با شبکه‌ای که تترهای شما در کیف پولتان روی آن قرار دارد، مطابقت داشته باشد.
در زمان نگارش این مقاله، بیش از 112 میلیارد واحد از ارز USDT در گردش است. این عرضه ممکن است که با توجه به تقاضا و نقدینگی فعلی بازار افزایش یا کاهش یاید. تصویر زیر، نشان می‌دهد که در حال حاضر، حجم معاملات روزانه USDT از دیگر استیبل‌کوین‌ها نیز بیشتر است.
استیبل کوین‌های معروفی همچون USDT، USDC و DAI از لحاظ ارزش بازار تفاوت‌های قابل توجهی با هم دارند. در این میان، تتر با نماد USDT بالاترین میزان مارکت کپ را در اختیار دارد و USDC و دای به ترتیب در رتبه‌های دوم و سوم قرار می‌گیرند.
میزان حجم معاملات برای هر استیبل کوین متفاوت است. در زمان نگارش این مقاله، میزان حجم معامله 24 ساعته برای تتر، 31 میلیارد دلار است. این شاخص برای USDC و دای به ترتیب 2 میلیارد و 295 میلیون دلار است.
استیبل کوین USDT و USDC استیبل کوین‌های متمرکزی هستند که به ترتیب توسط شرکت‌های تتر لیمیتد و سیرکل (Circle) صادر می‌شوند. این در حالی است که Dai یک استیبل کوین الگوریتمی غیرمتمرکز است که توسط سازمان غیرمتمرکز خودمختار میکر (Maker) کنترل و مدیریت می‌شود.
پشتوانه استیبل کوین‌های متمرکزی همچون USDT و USDC پول نقد، اوراق قرضه شرکتی، وام و غیره می‌باشد. اما ذخایر پشتوانه استیبل کوین الگوریتمی دای، تنها از نوع ارزهای دیجیتال می‌باشد.
همانطور که گفتیم تتر در شبکه‌های مختلفی عرضه می‌شود. بنابراین، برای انتخاب یک کیف پول، باید ببینید تتری که خریداری کرده‌اید در چه شبکه‌ای قرار دارد و به عبارتی این تتر تحت چه استانداری وجود دارد؟ به طور مثال، تتر موجود در شبکه اتریوم، تحت استاندارد ERC-20 است و به همین دلیل است که به آن تتر ERC-20 نیز می‌گویند. در نتیجه، شما برای ذخیره این تتر، باید کیف پولی را انتخاب کنید که از شبکه اتریوم پشتیبانی می‌کند؛ همچون متامسک و تراست ولت. این دو کیف پول، از شبکه‌های بایننس اسمارت چین و دیگر شبکه‌های سازگار با EVM نیز پشتیبانی می‌کنند.
اگر تتر شما در شبکه ترون موجود است (تتر TRC-20)، نمی‌توانید آن را فرضا در کیف پول متامسک خودتان ذخیره کنید و باید کیف پولی همچون ترون لینک استفاده کنید.
کیف پول متامسک: این کیف پول، تاکنون از سوابق خوبی برخوردار بوده و با مشکل امنیتی خاصی مواجه نشده است. ابن کیف پول از بسیاری از شبکه‌های سازگار با EVM همچون اتریوم، پالیگان، آوالانچ و آربیتروم پشتیبانی می‌کند. بنابراین، متامسک قابلیت ذخیره تمام تترهای موجود در این شبکه‌ها را دارد.
کیف پول تراست ولت: این کیف پول علاوه بر شبکه‌هایی که برای متامسک مثال زدیم، از شبکه‌هایی که سازگار با EVM نیستند نیز پشتیبانی می‌کند. به طور نمونه می‌توان به بیت کوین، سولانا و ترون اشاره کرد.
کیف پول کوین بیس: این کیف پول از چندین شبکه مانند بیت کوین، اتریوم و راهکارهای لایه دو همچون آربیتروم و آپتمیزم پشتیبانی می‌کند. بنابراین این کیف پول، قابلیت ذخیره USDT در شبکه‌های مذکور را دارد.
کیف پول سخت‌افزاری لجر: با اتصال این کیف پول به اپلیکیشن لجر لایو (Ledger Live) می‌توانید تترهای خودتان را مدیریت کنید. لجر نانو اس پلاس و لجر نانو ایکس دو نمونه از کیف پول‌های موجود است.
همانطور که در این مقاله بارها تاکید کرده‌ایم، تتر (USDT) یک استیبل کوین متمرکز است و شما باید به این مساله که شرکت تتر لیمیتد ذخایر کافی به اندازه تمام تعداد USDTهایی که صادرشده را نگهداری می‌کند، اعتماد کنید. اگر شما گزارشات این شرکت را قبول دارید، بنابراین USDT برای شما یک ارز امن محسوب می‌شود. با این حال، این استیبل کوین از محبوبیت زیادی برخوردار است؛ به طوری که بیشترین حجم معاملات در بازار استیبل کوین‌ها به این ارز اختصاص دارد.
البته خوانندگان بلاک پست باید در نظر داشته باشند که با توجه به همکاری تتر با سازمان‌های نظارتی و از سوی دیگر این مساله که ایران یک کشور تحت تحریم بین‌المللی است، سبب می‌شود که این استیبل کوین، به ارزی خطرناک برای ایرانیان تبدیل شود. حال، اگر تتر از صرافی ایرانی خریداری کرده‌اید و قصد دارید به یک صرافی خارجی منتقل کنید، حتما آن را ابتدا به یک کیف پول شخصی و سپس به صرافی خارجی منتقل کنید. اگرچه شرکت‌های ارائه دهنده خدمات ردیابی آدرس‌ها و تجزیه و تحلیل بلاکچین همچون چینالیسس (Chainalysis) به خوبی می‌توانند ارتباط بین کیف پول‌ها را کشف کنند، با این حال انتقال از صرافی به یک کیف پول خود حضانتی، می‌تواند تا حدودی خطر فریز شدن دارایی‌های تتر شما را کاهش دهد، اما قطعا نمی‌تواند این ریسک را از بین ببرد! بنابراین، در کل به کاربران ایرانی توصیه می‌شود از استیبل کوین‌های غیرمتمرکز استفاده کنند.
تتر؛ یک رمزارز است که تلاش می‌کند یک پگ یا وابستگی قیمتی را به ارز فیات دلار حفظ کند. شرکت صادرکننده آن، با نگهداری ذخایری از دارایی‌های مختلف، قیمت هر USDT صادر شده را تقریبا برابر با یک دلار آمریکا نگه می‌دارد. در این مقاله سعی کردیم نگاهی به تاریخچه و حواشی تتر و نحوه کارکرد آن بپردازیم.
بیشتر بخوانید: اتریوم چیست؟
من در رشته متالوژی صنعتی تحصیل کردم. از سال 1401 تصمیم گرفتم در رسانه بلاک‌پست به تولید محتوا در مورد فناوری بلاکچین و صنعت جذاب ارزهای دیجیتال بپردازم. سعی میکنم تا ...
